اختلالاتی چون بی خوابی، سندرم پاهای بی قرار، نارکولپسی و آپنه خواب می توانند بر همه جنبه های زندگی شما از جمله سلامت روان، وزن و ابتلا به دیابت و بیماری قلبی و … تأثیر بگذارند. نداشتن خواب کافی و با کیفیت می تواند به کیفیت زندگی شما آسیب برساند.

اختلالات خواب چیست؟

اختلالات خواب شرایطی هستند که خواب شما را مختل می کنند یا از خواب آرام جلوگیری می کنند و در نتیجه می توانند باعث خواب آلودگی در طول روز و سایر علائم شوند.  هر کسی ممکن است هر از گاهی مشکلاتی را در خواب تجربه کند. اختلال خواب در ضورتی است که:

• به طور منظم مشکل خواب را تجربه می کنید.
• اغلب در طول روز خسته هستید حتی اگر شب قبل حداقل هفت ساعت خوابیده باشید.
• توانایی شما در انجام فعالیت های روزانه منظم کاهش یافته یا دچار اختلال شده است.

چقدر خواب در طول شبانه روز نیاز است؟

متخصصان به طور کلی توصیه می کنند که بزرگسالان حداقل هفت تا نه ساعت در شب بخوابند، اگرچه برخی افراد بیشتر و برخی دیگر به کمتر نیاز دارند. یک نظرسنجی اخیر بنیاد ملی خواب در آمریکا نشان داد که بزرگسالان (سنین ۱۸ تا ۵۴ سال) به طور متوسط ​​۶٫۴ ساعت در شب در روزهای هفته و ۷٫۷ ساعت در تعطیلات آخر هفته می خوابند. این نظرسنجی روند نزولی را در زمان خواب در چند سال گذشته نشان داد. افرادی که ساعات کمتری می خوابند تمایل دارند شب ها از اینترنت استفاده کنند یا کار را از محل کار به خانه بیاورند.

بنیاد ملی خواب همچنین گزارش داد که افراد مسن (۵۵ تا ۸۴ سال) به طور متوسط ​​هفت ساعت در روزهای هفته و ۷٫۱ ساعت در تعطیلات آخر هفته می خوابند. خواب اغلب به دلیل نیاز به استفاده از حمام و درد یا ناراحتی فیزیکی در افراد مسن مختل می شود.

روند نزولی در زمان خواب در کودکان نیز مشاهده شده است. زمان خواب مطلوب بسته به سن متفاوت است. یک نظرسنجی قبلی Sleep in America نشان داد که بین زمان خواب توصیه شده و واقعی در کودکان تفاوت وجود دارد و زمان خواب واقعی ۱٫۵ تا دو ساعت کمتر از زمان توصیه شده است. مصرف کافئین باعث از دست دادن سه تا پنج ساعت خواب می شود و داشتن تلویزیون در اتاق خواب باعث از دست دادن دو ساعت خواب در هفته در کودکان می شود.

وقتی فردی به اندازه کافی نمی خوابد چه اتفاقی می افتد؟

نداشتن میزان یا کیفیت مناسب خواب منجر به چیزی بیش از احساس خستگی می شود. خواب آلودگی در عملکرد شناختی اختلال ایجاد می کند، که می تواند منجر به اختلالات یادگیری در کودکان، اختلال حافظه در افراد در هر سنی، تغییرات شخصیتی و افسردگی شود.

افرادی که از خواب محروم هستند، در تصمیم گیری با مشکل مواجه می شوند، تحریک پذیری، مشکلات عملکردی و زمان واکنش کندتر دارند، که آنها را در معرض خطر تصادفات رانندگی و کار قرار می دهد. کم خوابی همچنین می تواند با کمک به ایجاد چاقی، دیابت و بیماری قلبی، زندگی را تحت تاثیر قرار دهد.

چه کسانی بیشتر در معرض اختلال خواب هستند؟

اختلالات مرتبط با خواب آلودگی در طول روز زنان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می دهد.

چه چیزی باعث اختلالات خواب می شود؟

مشکلات خواب می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. اگرچه دلایل ممکن است متفاوت باشد، اما نتیجه نهایی همه اختلالات خواب این است که چرخه طبیعی خواب و بیداری در طول روز مختل یا اغراق شده است. هشت عامل عبارتند از:

• فیزیکی (مانند زخم).
• پزشکی (مانند آسم).
• روانپزشکی (مانند افسردگی و اختلالات اضطرابی).
• محیطی (مانند الکل).
• کار کردن در شیفت شب (این برنامه کاری «ساعت های بیولوژیکی» را به هم می زند.)
• ژنتیک (نارکولپسی ژنتیکی است).
• داروها (برخی با خواب تداخل می کنند).
• افزایش سن (حدود نیمی از بزرگسالان بالای ۶۵ سال دارای نوعی اختلال خواب هستند. مشخص نیست که آیا این بخشی طبیعی از پیری است یا نتیجه داروهایی است که افراد مسن معمولا استفاده می کنند).

علائم اختلال خواب چیست؟

اگر یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید ممکن است دچار اختلال خواب شوید:

• هنگام رانندگی به خواب می رویم؟
• در هنگام غیرفعال بودن، مانند تماشای تلویزیون یا مطالعه، برای بیدار ماندن تلاش می کنید؟
• آیا در توجه یا تمرکز در محل کار، دانشگاه و یا خانه مشکل دارید؟
• آیا در محل کار و دانشگاه مشکلات عملکردی دارید؟
• اغلب دیگران به شما می گویند که خواب آلود به نظر می رسید؟
• آیا با حافظه خود مشکل دارید؟
• آیا پاسخ های کندی داشته اید؟
• آیا در کنترل احساسات خود مشکل دارید؟
• آیا تقریباً هر روز نیاز به چرت زدن دارید؟

بی خوابی چیست؟

بی خوابی یک اختلال خواب است که در آن افراد در به خواب رفتن یا به خواب رفتن مشکل دارند. افراد مبتلا به بی خوابی یک یا چند مورد از علائم زیر را دارند:

• مشکل در به خواب رفتن.
• اغلب در طول شب از خواب بیدار می شوید و در برگشت به خواب مشکل دارید.
• صبح خیلی زود بیدار شدن.
• داشتن خوابی بدون طراوت

داشتن حداقل یک مشکل در طول روز مانند خستگی، خواب آلودگی، مشکلات خلقی، تمرکز و … به دلیل خواب نامناسب. بی خوابی در طول مدت و تعداد دفعات بروز آن متفاوت است.

حدود ۵۰ درصد از بزرگسالان گاه به گاه بی خوابی را تجربه می کنند و از هر ۱۰ نفر یک نفر از بی خوابی مزمن رنج می برد. بی خوابی می تواند به خودی خود رخ دهد یا می تواند با شرایط پزشکی یا روانپزشکی همراه باشد. بی خوابی می تواند کوتاه مدت باشد (بی خوابی حاد یا تنظیمی) یا می تواند برای مدت طولانی (بی خوابی مزمن) باشد. همچنین می تواند بیاید و برود، با دوره های زمانی که فرد مشکل خواب ندارد. بی خوابی حاد یا تنظیمی می تواند از یک شب تا چند هفته طول بکشد.

بی خوابی مزمن

زمانی که فرد حداقل سه شب در هفته به مدت یک ماه یا بیشتر بی خوابی داشته باشد، بی خوابی مزمن نامیده می شود.

بی خوابی کوتاه مدت یا حاد می تواند ناشی از استرس های زندگی (مانند از دست دادن یا تغییر شغل، مرگ یکی از عزیزان یا جابجایی)، یک بیماری یا عوامل محیطی مانند نور، صدا، یا دمای شدید باشد.

بی خوابی طولانی مدت یا مزمن (بی خوابی که حداقل سه شب در هفته به مدت حداقل سه ماه یا بیشتر رخ می دهد) می تواند ناشی از عواملی مانند افسردگی، استرس مزمن و درد یا ناراحتی در شب باشد.

یکی از علل شایع بی خوابی مزمن، یک پاسخ احساسی شرطی است. افکار مربوط به مشکل خواب (مثلاً “اگر امشب نخوابم چی؟”) و رفتارهایی که در مورد مشکل خواب ایجاد می شوند (مانند خوابیدن و چرت زدن، نشخوار کردن در رختخواب) علائم بی خوابی را طولانی تر می کنند.

آپنه خواب چیست؟

آپنه خواب یک اختلال خواب بالقوه جدی است که زمانی رخ می دهد که تنفس فرد در طول خواب قطع شود. افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده در طول خواب به طور مکرر تنفس خود را متوقف می کنند.

دو نوع آپنه خواب وجود دارد: انسدادی و مرکزی.

آپنه انسدادی خواب (OSA) شایع‌تر از این دو است. این بیماری به دلیل انسداد راه تنفسی ایجاد می شود، معمولاً زمانی که بافت نرم پشت گلو در هنگام خواب فرو می ریزد. علائم OSA ممکن است شامل خروپف، خواب آلودگی در طول روز، خستگی، بی قراری در هنگام خواب، نفس نفس زدن در هنگام خواب و مشکل در تمرکز باشد.
در آپنه خواب مرکزی (CSA)، راه تنفسی مسدود نمی شود، اما مغز نمی تواند به بدن بگوید که نفس بکشد. این نوع آپنه مرکزی نامیده می شود زیرا با عملکرد سیستم عصبی مرکزی مرتبط است. افراد مبتلا به CSA ممکن است نفس نفس بزنند، اما اغلب بیداری های مکرر در طول شب را گزارش می کنند.

سندرم پای بیقرار چیست؟

سندرم پاهای بیقرار (RLS) یک اختلال خواب است که باعث میل شدید و اغلب غیرقابل مقاومت برای حرکت دادن پاها می شود. این احساس با استراحت مانند دراز کشیدن در رختخواب، نشستن برای مدت طولانی مانند هنگام رانندگی یا در تئاتر ایجاد می شود. RLS معمولاً در عصر رخ می دهد و به خواب رفتن و به خواب ماندن سخت می شود. می تواند با مشکلات خواب آلودگی در طول روز، تحریک پذیری و تمرکز همراه باشد. اغلب، افراد مبتلا به RLS می خواهند راه بروند و پاهای خود را تکان دهند تا به تسکین احساس ناراحتی کمک کنند.

نارکولپسی چیست؟

نارکولپسی یک اختلال عصبی تنظیم خواب است که بر کنترل خواب و بیداری تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به نارکولپسی دچار خواب آلودگی بیش از حد در طول روز و دوره های متناوب و غیرقابل کنترل به خواب رفتن در طول روز می شوند. این حملات خواب ناگهانی ممکن است در طول هر نوع فعالیتی در هر زمانی از روز رخ دهد. برخی از بیماران مبتلا به نارکولپسی ضعف عضلانی ناگهانی همراه با خنده یا سایر احساسات را تجربه می کنند.

نارکولپسی معمولا بین ۱۵ تا ۲۵ سالگی شروع می شود، اما در هر سنی می تواند آشکار شود. در بسیاری از موارد، نارکولپسی تشخیص داده نمی شود و بنابراین درمان نمی شود.

تشخیص اختلالات خواب

اگر مشکوک هستید که ممکن است اختلال خواب داشته باشید، علائم خود را با پزشک خود در میان بگذارید. او می تواند یک معاینه فیزیکی انجام دهد و به شما کمک کند تا مشکلاتی را که در خواب دارید شناسایی کنید. داشتن یک دفتر خاطرات خواب به مدت دو هفته ممکن است برای پزشک مفید باشد. برخی از بیماری‌ها می‌توانند باعث اختلال در خواب شوند، بنابراین پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را برای رد سایر شرایط تجویز کند.

اگر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما مشکوک به اختلال خواب باشد، ممکن است شما را به یک کلینیک اختلال خواب ارجاع دهد. یک متخصص خواب علائم شما را بررسی می کند و ممکن است به شما پیشنهاد کند که یک مطالعه خواب انجام دهید.

مطالعه خواب یا پلی سومنوگرام (PSG) آزمایشی است که به صورت الکترونیکی فعالیت های بدنی خاصی را هنگام خواب ارسال و ثبت می کند. مطالعه خواب را می توان در خانه (تست آپنه خواب در خانه) برای بیماران منتخب انجام داد. ضبط‌ها به داده‌هایی تبدیل می‌شوند که توسط یک پزشک برای تعیین اینکه آیا شما دچار اختلال خواب هستید یا خیر، تجزیه و تحلیل می‌شوند.

برای تشخیص اینکه آیا شما دچار اختلال خواب هستید یا خیر، مهم است که به خواب خود توجه کنید

عادات خود را با نگه داشتن یک دفتر خاطرات خواب و بحث در مورد الگوها و ویژگی های خواب خود با پزشک خود در میان بگذارید. بسیاری از مشکلات رایج خواب را می توان با درمان های رفتاری و افزایش توجه به بهداشت مناسب خواب درمان کرد. اگر در مورد الگوی خواب خود نگرانی دارید با پزشک خود مشورت کنید.