آیا سکته مغزی علائم خاصی دارد؟
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و اولین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته در حال حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد. سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می شود.سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود. به طور متوسط ۱۰ تا ۱۵ درصد افرادی که به سکته های مغزی مبتلا می شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و ۶۰ تا ۷۰ درصد بیماران با درمان مناسب می توانند زندگی مستقل داشته باشند.
علت بروز سکته مغزی
یکی از علل متداول سکته مغزی ضخیم و سخت شدن دیواره رگ های خونی است. پلاکت های ساخته شده از چربی، کلسیم، کلسترول و … انعطاف رگ های خونی را از میان می برند. لخته خون ممکن است سبب مسدود شدن رگ خونی غیر قابل انعطاف و بروز سکته مغزی ایسکمیک شود. عامل اصلی سکته مغزی هموراژیک در اکثر موارد عدم درمان فشار خون بالا است که سبب انفجار رگ خونی ضعیف می شود. معمولاً این افراد علایم خبرکننده ای مانند سردرد و تشنج دارند که منجر به پاره شدن رگ های مغزی می شود.
یکی دیگر از دلایل بروز سکته های مغزی حرکت لخته خون از قلب یا عروق گردن است که وارد مغز می شود مبتلایان به رماتیسم قلبی یا بیماران قلبی که ریتم قلبشان دچار مشکل است و کسانی که دچار سکته های قلبی شده اند یا مشکل دریچه ای دارند مستعد ابتلا به سکته های مغزی هستند.
چه افرادی ممکن است در معرض سکته مغزی باشند؟
آمارها نشان داده که سکته مغزی به عنوان پنجمین علت مرگ و میر و یا ناتوانی بلند مدت در بین افراد یک جامعه است، از بین اطرافیان ما برخی بیشتر از دیگران در معرض سکته مغزی قرار می گیرند، این دسته افرادی هستند که
- در سن بالای ۵۵ سال قرار گرفته اند
- مردان آفریقایی – آمریکایی (آمریکایی های سیاه پوست)
- افرادی که دارای مشکلات دیابتی هستند
- همچنین افرادی که با مشکلات قلبی دست و پنجه نرم می کنند
به هر شکل نه تنها این افراد بلکه کسانی که در سنین پائین قرار گرفته اند و یا کسانی که به ظاهر پیشینه ای از مشکلات مغزی ندارند نیز می توانند دچار سکته مغزی شوند، می توانم به عنوان نمونه بیماری ۲۰ ساله را نام ببرم که چندی پیش با مشکل آنوریسم مغزی و پارگی آنوریسم مغزی به بیمارستان منتقل شده بود، این بیمار با اینکه قبلا علائمی از آنوریسم نداشته ولیکن با یک پارگی آنوریسم در معرض سکته مغزی قرار گرفت، بیمار پس از ارجاع، به سرعت به اتاق عمل منتقل شد و با انجام اقدامات درمانی صحیح در مدت زمانی کوتاه و به سلامت به خانه بازگشت، بنابراین به این مسئله توجه کنید، اینکه بدانیم قبل از سکته مغزی چه اتفاقی می افتد کمک بسیار بزرگی برای درمان بیمار خواهد بود.
علائم سکته مغزی!
به عنوان یک تحقیق که در دانشگاه جان هاوکینز انجام شده است، این علائم قبل از سکته مغزی به عنوان زنگ خطر خواهند بود و به محض دیدن آنها باید سریعا با اورژانس تماس گرفت
- بی حسی و یا ضعف ناگهانی
- گیجی و سردرگمی ناگهانی و یا به سختی صحبت کردن ناگهانی
- نابینایی ناگهانی علی الخصوص اگر در یک چشم اتفاق بیافتد
- سرگیجه و یا عدم تعادل ناگهانی
- سردرد شدید به طوریکه ناگهان بروز کند
انواع سکته مغزی
سکته هموراژیک
این نوع سکته در اثر پارگی رگهای خونی و خونریزی در زیر پرده عنکبوئیه مغز اتفاق می افتد
سکته مغزی ایسکمیک
شایعترین نوع سکته مغزی از نوع ایسکمیک است، در سکته مغزی ایسکمیک قسمتی از مغز با محرومیت از خون، اکسیژن و مواد غذایی دریافت نمی کند، تقریبا ۸۰ تا ۹۰ درصد از آمار سکته مغزی مربوط به بیماران ایسکمیک است و زمانی اتفاق می افتد که یک لخته خون مسیر منتهی به قسمتی از مغز را مسدود کرده باشد، پزشک با پیدا کردن علت این انسداد می تواند بهترین تصمیم را در رابطه با درمان سکته مغزی ایسکمیک بگیرد. علائم قبل از سکته مغزی
حمله ایسکمیک گذرا
در موارد بسیاری TIA و یا حمله ایسکمیک گذرا با علائم کوتاه مدت در حدود ۵ تا ده دقیقه اتفاق می افتد و پس از آن این علائم از بین می روند، با این حال سکته مغزی اتفاق افتاده است و نباید نسبت به آن بی تفاوت بود، در برخی موارد این حمله TIA و یا ایسکمی گذرا به عنوان یک پیش درآمد برای حملات بعدی خواهد بود، بنابراین با دیدن علائم قبل از سکته مغزی و علائم سکته مغزی حتی اگر کم و مختصر بوده باشد، به مراکز پزشکی و اورژانس اطلاع بدهید تا از مشکلات و عوارض بعد از سکته مغزی در امان باشید.
بررسی سکته TIA می تواند سرنخی برای کشف مشکلات اساسی تر در خونرسانی باشد و اگر در این موارد پزشک به خوبی و با معاینات دقیق به بررسی رگها بپردازد ممکن است یک مشکل جدی به سادگی حل شود.
جان هاوکینز در آمار ارائه شده می گوید، در آزمایشاتی که در یک بیمارستان بزرگ از بین ۱۷۰۷ نفر بیمار TIA ، تقریبا ده درصد آنها معادل ۱۸۰ نفر در طول ۹۰ روز پس از TIA دچار سکته مغزی شدید شدند، این آمار نشان می دهد تشخیص یک سکته مغزی خفیف چقدر مهم و حیاتی است. ((American Heart Association Heart Disease and Stroke Statistics — ۲۰۰۴ Update))
سکته مغزی در افراد جوان
با اینکه احتمال سکته با افزایش سن افزایش پیدا می کند با این حال سکته مغزی در جوانان یک امر دور از ذهن نیست، آمار نشان می دهد ۱۰ درصد از افرادی که دچار سکته مغزی می شوند را افراد زیر ۴۵ سال تشکیل می دهند، علائم و بررسی سکته مغزی در جوانان با کمک دستگاههای پیشرفته و فوق تخصصی در مراکز درمانی که دارای امکانات ویژه برای بررسی هستند انجام می شود، تصویربراری از رگهای مغزی، بررسی شریان های مغز با کمک آنژیوگرافی، بررسی رگهای مسدود و استفاده از تجهیزات پیشرفته پزشکی برای رفع انسداد و یا رفع پارگی رگهای خونی از جمله اقداماتی است که بایست انجام شود.
سکته مغزی در کودکان
شاید باور آن کمی مشکل باشد ولی احتمال سکته در اطفال نیز وجود دارد، برخی اختلالاتی که ممکن است در این سنین رخ دهد از جمله دایسکشن شریان، واسکولیت یا التهاب عروق خونی، سندروم مویا مویا و نیز ترومبوز وریدی است، فوق تخصصین مغز و اعصاب کودکان برای بررسی سکته مغزی در کودکان گزینه های اول هستند.
پیشگیری از سکته مغزی
- سیگار نکشید
- ورزش منظم داشته باشید (۲۰ دقیقه در روز و سه تا چهار بار در هفته)
- مصرف دو تا سه بار ماهی در ماه
- وزنتان را کنترل کنید تا سطح کلسترول خون و فشار خون شما کنترل شود
- اگر دچار بیماریهای فشار خون و یا دیابت هستید با پزشک مطرح کنید و بیماریتان را درمان و یا آن را کنترل کنید . علائم قبل از سکته مغزی
