۵ نکته مهم درباره کما بعد از سکته مغزی
کما (اغما) وضعیت ناخودآگاهی طولانی مدت است که میتواند در اثر انواع مشکلات – آسیب به ضربه، سکته مغزی، تومور مغزی ، مسمومیت با مواد مخدر یا الکل یا حتی یک بیماری زمینه ای مانند دیابت یا عفونت رخ دهد. کما یک موقعیت اورژانس پزشکی است. برای حفظ زندگی و عملکرد مغز، اقدام فوری ضروری است. پزشکان معمولا آزمایشات خون و سی تی اسکن مغز را پیشنهاد میدهند تا سعی کنند تعیین نمایند چه چیزی باعث ایجاد کما میشود تا درمان مناسب شروع شود. کما به ندرت بیش از چندین هفته طول میکشد. افرادی که مدت زمان طولانی بیهوش هستند ممکن است به حالت پایدار زندگی نباتی وارد شوند. بسته به علت اغما، افرادی که برای بیش از یک سال در یک حالت نباتی پایدار هستند، بسیار بعید است که به هوش آیند.
کما بعد از سکته مغزی
وقتی کسی به کما می رود وارد یک وضیت ناخودآگاه می گردد، این افراد زنده هستند ولی به محیطشان پاسخ نمی دهند و بیدار نمی شوند، در این وضعیت محرک های محیط مانند درد نیز نمی تواند باعث بیدار شدن بیمار شوند، کما زمانی ایجاد می شود که مغز دچار آسیب شده باشد، افزایش فشار، خونریزی مغزی، سکته مغزی، وجود سم در خون و یا نرسیدن و کمبود اکسیژن می تواند باعث کما شود.
در شرایط کما ممکن است به فرد آسیب هایی وارد شود که ممکن است دائمی و یا موقت باشند، که پس از به هوش آمدن بیمار یا از بین رفته و یا برای طولانی مدت باقی می مانند.
عواملی که باعث می شود فرد به کما برود
بیشترین آمار مرتبط با کما مربوط به تروما و یا آسیب دیدگی مغزی است، زمانی که خونرسانی به مغز متوقف می شود (در حالت سکته ایسکمیک ) و یا زمانی که خونریزی در مغز باعث سکته مغزی و کما (سکته هموراژیک) می شود.
این اختلالات باعث می شود که فشار داخل جمجمه افزایش پیدا کند و اکسیژن رسانی متوقف و با تولید سم و آسیب مغزی نهایتا فرد وارد کما شود.
برخی دلایلی که باعث سکته مغزی و کما :
تروما :
آسیب به مغز می تواند باعث تورم و یا خونریزی مغز و یا هر دو خونریزی و تورم با هم شود، تورم در مغز با افزایش مایع مغزی در جمجمه ممکن است سبب آسیب به پایه مغز (بخشی از مغز که مسئول آگاهی و انگیزش در مغز می شود) شود که کما را در پی خواهد داشت.
تورم :
تورم و ادم ممکن است به صورت ناگهانی ایجاد شود، برخی دلایل از جمله بر هم خوردن تعادل هورمونها و یا الکترولیتها در مغز باعث تورم شده که یک وضعیت اورژانسی به وجود می آورد و بایست به سرعت درمان شود، در این شرایط مغز، خون و اکسیژن کافی دریافت نمی کند.
خونریزی مغزی :
آنوریسم های مغزی، فشار خون بالا و تومورها عللی هستند که خونریزی مغزی بدون تروما و آسیب به مغز را ایجاد می کند که تورم و کمبود اکسیژن ناشی از آن در صورت عدم درمان فوری فرد را به کما می برد .
سکته مغزی ایسکمیک :
زمانی که قسمتی از مغز در اثر انسداد رگها دچار کمبود اکسیژن و خونرسانی شود ممکن است کما رخ دهد ( سکته مغزی و کما )
قند خون :
وضعیتی که به آن هایپرگلیسمی گفته می شود در افراد دیابتی در زمانی که سطح قند خون به شدت افزایش پیدا کند ایجاد می شود و همچنین هیپوگلیسمی که پائین آمدن میزان قند خون است نیز می تواند ایجاد کما کند ، این شرایط معمولا با کنترل قند خون برگشت پذیر است.
قطع اکسیژن : کمبود ناگهانی اکسیژن که ممکن است در موقع ایست قلبی ایجاد شود که به آن هیپوکسی (هایپوکسی) و یا وضعیتی که در آن رسیدن اکسیژن به بدن متوقف می شود و به طور کلی آنوکسی نیز از دلایلی است که باعث کما می شود. خفگی نیز از جمله دلایل قطع اکسیژن رسانی به بدن است. سکته مغزی و کما
عفونت :
عفونت سیستم عصبی مرکزی از جمله انسفالیت و مننژیت هم از دلایل کما هستند
توکسین ها :
توکسین ها موادی هستند که به طور معمول در بدن وجود دارند، عدم توانایی بدن برای دفع این مواد باعث انباشتگی آنها می شود، از جمله آمونیاک در اثر بیماریهای کبدی، افزایش دی اکسید کربن در اثر حمله ناگهانی آسم و یا اوره و نارسایی کلیه، مواد مخدر و الکل نیز از دیگر دلایل افزایش توکسین ها هستند که ممکن است فرد را به حالت کما بکشاند. سکته مغزی و کما
تشنج :
به ندرت تشنج می تواند باعث کما شود ولی تشنج های مداوم یا اپیلپتیک می توانند فرد را به کما بکشانند.
سکته مغزی باعث کما
اینکه کدام نوع سکته مغزی موجب کما می شود به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است ولی در بین آنها، کما در دو الگوهای سکته، سکته های مغزی بزرگ و سکته های مغزی در ساقه مغز شایعتر است و این الگها ممکن است به کما منجر شوند.
سکته مغزی و کما
این سوالی است که به سادگی نمی توان در مورد آن اظهار نظر کرد، در حقیقت این یک سوال بسیار مشکل است، زیرا میزان و گستردگی سکته مغزی و بیماری مشخص نیست، چنین موضوعی بسته به بزرگی و شرایط سکته مغزی ایجاد شده دارد و به عنوان یک خبر بد باید گفت برخی از مردم هرگز از کما بیرون نمی آیند.
برخی ممکن است پس از چند روز، چند هفته و یا چند ماه از کما بیرون بیاید، در چنین حالتی همیشه امیدواری و احتمال بیرون آمدن از کما هست.
برای فردی که در کما است چه کنیم؟
با اینکه فردی که در کما است به محیط و محرکهای آن پاسخ نمی دهد با اینحال ممکن است این فرد صدای شما را بشنود و با تشویق و تحریک احساسات ممکن است پاسخ بهتری در برگشت و بیدار شدن از کما داشته باشد، به همین دلیل بهتر است یک فرد نزدیک با تشویق و انرژی بخشی به بیمار سعی کند تا وضعیت وی را به حالت دیگری بکشاند، می توانید با حرف های محبت آمیز او را تحریک کنید، با اینکه شنیده شدن حرفها تضمین شده نیست و ممکن است اصلا صدای شما به فرد نرسد ولی قطعا چنین موضوعی ارزش تلاش را خواهد داشت و ممکن است بیمار شما انگیزه و قدرت بازگشت را از احساسات و عواطف شما دریافت کند.
منابع :