بارداری تحول مهمی در زندگی یک هر زن است که می تواند تغییراتی را در بدن او به وجود آورده و باعث ایجاد سردردهای تنشی ناشی از استرس در ماه های ابتدایی شود.

سردردهایی که در اواسط یا اواخر دوران بارداری اتفاق می افتد ممکن است علت خطرناکی داشته باشد که نیازمند مداخلات پزشکی است. بهترین راه برای کنترل کردن شرایطتان در دوره حاملگی این است که مرتب فشار خون خود را چک کرده و با پزشک خود درباره این موارد صحبت کنید:

• کمیت و کیفیت سردرد هایتان
• سابقه خانوادگی میگرن
• تشنج
• دیابت

علت سردرد بارداری 

سردردهای دوران بارداری ممکن است برای خیلی از خانم‌ ها اتفاق بیفتد اما معمولا به دلایل خطرناکی نبوده و به راحتی قابل پیشگیری و درمان هستند. بیشتر سر درد هایی که در این دوران اتفاق می افتند مثل سردردهای تنشی، خوشه ای یا میگرنی، علت پزشکی دیگری ندارند که نگران کننده باشد اما بعضی از سردرد ها به علت اختلالات پزشکی ای مثل زیادی فشار خون اتفاق می افتند که باید توسط پزشک تشخیص داده و درمان شوند. بسته به علت، سردرد می تواند در نواحی خاصی از سر مثل داخل و اطراف چشم ها، اطراف سر، هر دو طرف سر، فشار در داخل سر، پایه جمجمه، اطراف گردن و … باشد.

معمولا در سه ماهه ی اول تغییرات هورمونی که در بدن اتفاق افتاده و باعث افزایش حجم خون و وزن شده می تواند محرک سردرد تنشی در خانم ها باشد اما دلایلی وجود دارند که پتانسیل ایجاد سردرد در خانم های باردار افزایش می دهند از جمله:

• دهیدره شدن یا کم آبی
• استرس
• کمبود خواب
• ترک ناگهانی سیگار و قهوه
• تغذیه ضعیف
• فعالیت فیزیکی بسیار کم

جالب است بدانید که در بعضی از خانم ها سردردشان با محرک های غذایی خاصی مثل لبنیات، شکلات، گوجه و … شروع می شود که ممکن است حتی در طول بارداری دچار تغییر شود.

در طول سه ماهه ی دوم و سوم بارداری به دلایل متنوعی مثل کمبود خواب، افزایش وزن، حالت بدن، رژیم غذایی، گرفتگی ماهیچه، دیابت و مهم تر از همه افزایش فشار خون، مادر دچار سردرد می شود.

سردرد بارداری و فشار خون بالا

حداقل ۶ درصد از خانم هایی که باردارند فشار خون بالا دارند که نه تنها قابل درمان است بلکه در صورت عدم رسیدگی به موقع می تواند برای مادر و جنین مشکل زا باشد.

فشار خون بالا می تواند ریسک سکته، پره اکلامپسی، اکلامپسی، زایمان زودرس و قطع جفت در خانم های باردار را بالا برده و باعث کمبود اکسیژن رسانی به جنین یا حتی کم شدن وزن آن شود.

پره اکلامپسی نوعی عارضه خطرناک در بارداری است که بیشتر توسط فشار خون بالا و آسیب هایی که به ارگان هایی مثل کبد و کلیه رسیده شناسایی می شود. این عارضه معمولا بعد از هفته بیستم بارداری در خانمی که فشار خون نرمالی داشته اتفاق می افتد و از آن جایی که ممکن است بدون علامت شروع شود بهترین کار برای پیشگیری از آن کنترل کردن فشار خون است. دلایل دیگری که برای سردرد دوران بارداری وجود دارد شامل عفونت های متداول و بیماری های خطرناک تری است:

• عفونت سینوسی
• فشار خون پایین
• لخته خونی
• خونریزی
• کم خونی ناشی از گلبول قرمز داسی شکل
• تومور مغزی
• آنوریسم مغزی
• سکته
• اختلالات قلبی
• مننژیت یا آنسفالیت

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت داشتن هر نوع سردردی در دوران بارداری به پزشک خود مراجعه کنید. اما اگر علائم زیر را دارید سریعا درخواست خدمات پزشکی یا اورژانس کنید:

• تب
• حالت تهوع و استفراغ
• دید تار
• درد شدید
• سردردی که بیشتر از چند ساعت طول می کشد
• سر درد های متناوب
• غش کردن
• تشنج

گاهی اوقات سردردها به مشکلات فشار خون در دوران بارداری مرتبط هستند. اگر سردرد ها دائمی یا شدید بوده و یا بعد از هفته ی بیستم حاملگی اتفاق می افتند باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین با وجود این که احتمال سکته در بارداری بسیار اندک است اما سردرد های میگرنی می تواند ریسک سکته را در زنان باردار افزایش دهد. به طور کلی بهتر است که در طول دوران بارداری زیر نظر پزشک بوده و نگرانی هایتان را با او در میان بگذارید تا احتمال رسیدن آسیب به شما و فرزندتان از بین برود.

میگرن در دوران بارداری

از آنجایی که هنوز به طور کامل بیماری میگرن شناخته شده نیست، درمان قطعی هم برای آن وجود ندارد. با این وجود به نظر می رسد مواردی مثل تغییرات هورمون استروژن در ایجاد آن دخیل اند و به همین دلیل است که در دوران هایی که سطح این هورمون به هم می ریزد، مثل دوران بارداری، قاعدگی یا یائسگی، در کیفیت و کمیت سردرد های میگرنی تغییر ایجاد می شود؛ به طوری که در بعضی ها این سردردها بیشتر شده و در بعضی دیگر به طور کامل قطع می شوند. البته این تنها هورمون ها نیستند که ممکن است محرک میگرن شما باشند بلکه محرک های دیگری در بروز میگرن نقش دارند. از جمله:

• مثل استرس
• نخوردن غذا
• کمبود خواب

درمان سردرد دوران بارداری

اگر که سردرد های دوران بارداری شما علت قابل توضیحی مثل کمبود خواب یا استرس در این دوران ندارد بهتر است که به پزشک مراجعه کرده، بررسی شده و دارو دریافت کنید.

• خودسرانه دارو مصرف نکنید. بعضی مسکن ها مثل آسپرین و بروفن و یا حتی استامینوفن ممکن است برای جنین خطرناک باشند.
• بهتر است سعی کنید در این دوران از خوردن دارو حتی الامکان جلوگیری کرده و به جای آن با کار هایی مثل خوردن مایعات زیاد، استراحت، استفاده از کیسه یخ یا پد گرمایشی، ماساژ، ورزش و یا آروماتراپی با عصاره های نعناع، اسطوخودوس و رزماری سردرد خود را بهبود بخشید.
• از پیاده روی غافل نشوید و بدانید که بعضی ورزش ها مثل یوگا یا ورزش های مخصوص بارداری بسیار نتیجه بخش است.
• سعی کنید موقعیت گردن خود را چه در خواب و کار کردن با تلفن همراه و چه در حین کار و رانندگی به نحوی حفظ کنید که به آن فشار نیاید