نوار عصب بینایی چشم یک آزمایش خیلی مهم در تشخیص و پیشگیری بیماری‌های مرتبط با عصب چشم و دیگر بیماری هاست. نوار عصب بینایی چشم بیماری‌هایی مانند تحلیل بافت‌های عصبی چشم و اختلالات عصبی را تشخیص می دهد.

کلینیک تخصصی دکتر بتول دادخواه در یک فضایی منحصر به فرد و کاملا بهداشتی، با مدرن ترین دستگهای روز دنیا، توانسته است خدمات قابل توجهی را در خصوص تست نوار عصب بینایی چشم به مراجعه کنندگان ارائه دهد. 

هدف از تست نوار عصب بینایی چشم

نکته قابل توجه اینکه نوار عصب بینایی چشم تخصصی نیست و برای تشخیص دقیق بیماری در هر فرد، به سابقه‌ بیماری‌های او و آزمایشات کامل آن نیاز است. هدف از نوار چشم این است که اطلاعات کافی در اختیار پزشک قرار گیرد تا به کمک آن در صورت لزوم بهترین روش‌های درمانی را برای بیمار تجویز کند. نوار عصب بینایی چشم میزان فعالیت‌های عصبی در سیستم بینایی را اندازه‌گیری می‌کند. این دستگاه‌ نحوه‌ی ارتباط سیستم بینایی با مغز را بررسی و انجام آن با هیچ‌یک از آزمایش‌های دیگر ممکن نیست.

وقتی که شما در بینایی خود تغییر و تحولی حس می‌کنید و این تغییرات ناشی از مشکلاتی در عصب‌ها است و عموماً در آزمایش‌های ساده قابل‌ تشخیص نیستند، متخصص مغز و اعصاب برای شما نوار عصب بینایی چشم تجویز می‌کند.

برخی از علائم این بیماری‌ها عبارتند از:

• از دست رفتن بینایی (می‌تواند دردناک و یا بدون درد باشد)
• دوبینی
• تاری در دید
• احساس جرقه در چشم
• نقص در دید رنگ‌ها
• ضعف در چشم‌ها، پا و بازوها

در این آزمایش پزشک می فهمد سیستم بینایی شما چگونه به نور واکنش نشان می‌دهد. این تست همچنین برای آزمایش بینایی کودکان و بزرگسالانی که قادر به خواندن تابلوی بینایی‌سنجی نیستند نیز استفاده می‌شود.

پتانسیل برانگیخته چشم یا نوار عصبی چشم یک نیروی پتانسیل برانگیخته است که توسط محرک‌های چشمی مانند صفحات شطرنجی متناوب در کامپیوتر ایجاد می‌شود. واکنش‌های فرد نسبت به این تحریکات توسط الکترودهایی که به سر او وصل شده ضبط می‌گردد و مانند نوار مغزی ثبت می‌شود. این واکنش‌ها معمولاً توسط لوب پس‌سری؛ قسمتی از مغز که مسئول دریافت و پردازش سیگنال‌های بینایی است ایجاد می‌شود.

مزایای تست نوار عصب بینایی چشم

• آزمایش نوار عصب چشم یک آزمایش استاندارد و قابل تکرار در خصوص کارکرد عصب‌های چشمی است.
• در مقایسه با ام آر آی در تشخیص جراحاتی که مسیر بینایی را در قسمت عصب بینایی تحت تأثیر قرار می‌دهند حساس‌تر است.
• در مقایسه با دیگر آزمایش‌ها نظیر ام آر آی ارزان‌تر است.
• اگر جواب نوار عصب چشم منفی باشد، می‌توان از عدم وجود برخی اختلالات در فرد اطمینان حاصل کرد.

تشخیص بیماری با استفاده از نوار چشم 

نوار چشم معمولاً در تشخیص التهابات عصب‌های چشمی که در گذشته به وجود آمده کارآمد است. این التهابات به عفونت عصب‌های چشم برمی‌گردد که با تورم و نابودی تدریجی پوشش عصب‌ها و تارهای عصبی همراه است. هنگامی‌که پوشش عصب‌ها آسیب می‌بیند، زمان بیشتری طول می‌کشد تا امواج الکتریکی از مغز به چشم منتقل شوند و این باعث می‌شود نتیجه نوار چشم غیرعادی شود. این نتیجه ممکن است در بیماران مبتلابه ام اس دیده شود. ام اس یکی از رایج‌ترین دلایل ایجاد التهابات چشمی است. به دلیل وجود التهابات چشمی در آزمایش نوار عصب چشمی یک بیمار مبتلا به ام اس، ناهنجاری دیده می‌شود.

بیماری های مرتبط با عصب چشم

برای مثال دیابت پیشرفته که می‌تواند باعث آسیب رگ‌های خونی و عصب‌های چشم شود و یا تاربینی که عارضه‌ای است که با کاهش دید همراه است و معمولاً به دلیل واکنش‌های سمی در قسمتی از عصب‌های چشم رخ می‌دهد.

ارتباط تومورها با عصب‌ چشم

 اگر عصب‌های چشم فشرده شوند، مسیر انتقال آن‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و در نتیجه باعث ایجاد پتانسیل برانگیخته غیرعادی می‌شود.

تشخیص آب‌سیاه چشم 

بیمارانی از بیماری آب ‌سیاه رنج می‌برند دچار فشار بالای چشم می‌شوند. این باعث آسیب عصب‌های چشم و در نتیجه تأخیر در پتانسیل برانگیخته می‌شود.

تشخیص فشار بالای چشم

این مورد شامل تمامی موقعیت‌هایی می‌شود که فشار چشم بالاتر از سطح نرمال است. ممکن است بیمار هیچ نشانه‌ای از فشار بالای چشم نداشته باشد اما خطر افزایش فشار چشم همیشه وجود دارد.

قبل از تست نوار عصب بینایی چشم چه کارهایی انجام دهیم؟

برای آماده شدن برای آزمایش به شما دستورالعمل‌هایی داده می‌شود. این به محلی که شما برای انجام تست می‌روید بستگی دارد. برخی از اقداماتی که شما باید قبل از انجام تست انجام دهید شامل موارد زیر می‌شود:

• موهای خود را شب قبل از آزمایش بشویید اما از استفاده از هر گونه مواد شیمیایی مخصوص مو، لوسیون‌ها و روغن بپرهیزید.
• مطمئن شوید که شب قبل از آزمایش خواب کافی و مناسب داشته باشید.
• شما می‌توانید شب قبل از آزمایش غذای معمول خود را داشته باشید و داروهای خود را استفاده کنید اما از مصرف هر گونه دارویی که شمارا خواب‌آلود و گیج می‌کند خودداری نمایید.
• همچنین اگر شما از بیماری‌هایی نظیر آب‌ مروارید و آب‌ سیاه رنج می‌برید باید تکنسین مسئول آزمایش را از این موضوع باخبر سازید.

 نوار عصب بینایی جشم چگونه گرفته می شود؟

• در ابتدا چند سیم برای ثبت امواج مغزی به بالای سر شما متصل می‌شود.
• یک تکنسین دستورالعمل‌هایی را در خصوص ادامه‌ی آزمایش به شما می‌دهد. معمولاً هر چشم جداگانه آزمایش می‌شود.
• بسیار مهم است که با تکنسین مسئول آزمایش همکاری نمایید و بتوانید چشم خود را بر روی نقطه مشخصی ثابت نگه ‌دارید. از شما خواسته می‌شود تا به صفحه‌ی نمایشی مشابه به صفحه‌ی تلویزیون نگاه کنید که الگوهای بینایی متعددی دارد.
• خواندن نشانه‌ها از طریق سیم‌هایی که به سر شما متصل است انجام می‌شود.
• بعد از آزمایش سیم‌هایی که به سر شما متصل شده جدا می‌شوند. پزشک بعد از بررسی نتایج آزمایش در خصوص آن با شما صحبت می‌کند.
• معمولاً آزمایش چیزی نزدیک به ۴۵ دقیقه زمان می‌برد.

عوارض تست نوار عصب بینایی چشم

عوارض تست نوار عصب چشم بسیار کم است. نوار عصب بینایی چشم یک آزمایش بدون درد است و به ‌غی راز خراشیدگی‌های کوچک احتمالی ناشی از الکترودها هیچ‌گونه عوارض دیگری ندارد. اگر فرد بیماری خاصی مانند صرع دارد، محرک‌های بینایی که در طول آزمایش در برابر آن‌ها قرار می‌گیرید ممکن است باعث ایجاد تشنج  شوند. به همین دلیل قبل از انجام تست به پزشک و تکنسین مسئول تست نوار چشم اطلاع داده شود.

عوامل تاثیر گذار در نوار عصب بینایی چشم 

سلول‌های مغزی درگیر با بینایی حساسیت بالایی نسبت به حرکت در لبه‌های میدان بصری مرکزی خود دارند. اگر دید شما ضعیف است این موضوع تأثیر چندانی بر نتیجه‌ آزمایش نمی‌گذارد. می‌توانید از صفحات شطرنجی بزرگ‌تری استفاده نمایید. جنسیت، سن و اندازه‌ی مردمک‌ها از دیگر عواملی هستند که بر آزمایش تأثیر می‌گذارند. اگر از داروهایی استفاده نمایید که شما را خواب‌آلود می‌کند و یا تحت تأثیر هر گونه داروی بیهوشی باشید، این مسئله به ‌شدت بر نتیجه آزمایش تأثیر می‌گذارد.