پیشگیری، کنترل و درمان صرع
در گذشته نگاه نادرست و غیر علمی در مورد بیمارانی که دچار تشنج می‌شدند، وجود داشت. چرا که بیمار صرع لحظاتی چیزهایی می‌دیدند که دیگران قادر به دیدن آنها نبودند و همه این موضوعات باعث انزواطلبی و گوشه‌گیری بسیاری از این بیماران شده بود.
باور غلط در مورد صرع
این بیماران همواره با انگ دیوانگی یا جن زدگی مواجه بودند. گروهی هم متهم بودند که به‌دلیل ارتکاب گناهی نابخشودنی به این عذاب مبتلا شده‌اند. از این‌رو آنها نه تنها به‌دنبال درمان بیماری خود نمی‌رفتند بلکه سعی می‌کردند با فاصله گرفتن از اجتماع و مخفی کردن بیماری‌شان از تحقیر شدن جلوگیری کنند.
با پیشرفت علم ثابت شد دیدن چیزهایی که وجود ندارد یا شنیدن صداهایی که دیگران قادر به شنیدن‌شان نیستند و همچنین از خود بی‌خود شدن و حملات تشنجی نشانه جنون یا تسخیر توسط ارواح خطرناک نیست و تنها نشانه یک بیماری مغز و اعصاب به نام «صرع» است.
متأسفانه هنوز هم عده‌ای این بیماری را مسری یا واگیردار می‌دانند و معتقدند که فرد مبتلا در هنگام حمله به دیگران آسیب می‌رساند در حالی که متخصصان این باور را نادرست می‌دانند.
تعریف صرع
صرع یکی از قدیمی‌ترین و شایع‌ترین اختلالات عصبی است که پس از سکته‌های مغزی دومین علت مراجعه به پزشکان مغز و اعصاب محسوب می‌شود. در واقع صرع نوعی تمایل به حمله و تشنج تکراری است.
علت بروز صرع
علل مختلفی باعث بروز این بیماری می‌شود که از میان آنها می‌توان به ابتلا به برخی از بیماری‌های خاص، ضایعات عروق مغز، سکته‌های مغزی و هایپوکسی یا کاهش اکسیژن هنگام زایمان اشاره کرد.
در برخی مواقع نیز علل متابولیک مانند:
- کاهش کلسیم سدیم، منیزیم و همچنین کاهش قند خون در روزهای اولیه تولد
- مصرف مخدر‌ها، آرام بخش‌ها و روان گردان‌ها در نوجوانان
- بیماری‌های نقص ایمنی و مبحث ژنتیک نیز از دیگر دلایل بروز بیماری است
- ضربه هایی که در دوران بارداری به جنین وارد می شود و فشار سر جنین هنگام زایمان
- تصادف و ضربه های شدید مغزی
- همینطور برخی عفونت ها نیز می تواند به صرع منجر شود
انواع مختلف صرع
صرع می‌تواند به صورت یک طرفه یا منتشره باشد یا حتی از یک طرف شروع شده انتشار بیابد. برخی دیگر از انواع صرع هم به صورت رفلکسی هستند. شایع‌ترین نوع این بیماری، صرع یک طرفه است.
- صرع کوچک یا پتی مال
- صرع بزرگ یا تونیک
- صرع آتونیک
- صرع های کانونی
- صرع لنوکس
- صرع سلام
- صرع موضعی پیوسته
- صرع های ویژه و طبقه بندی نشده
شایع‌ترین نشانه‌های حملات صرع یک طرفه
- احساس گزگز یا حرکت در یک طرف بدن و انتشار آن به سایر قسمت‌های بدن
- کاهش یا افزایش فشار خون و ضربان قلب
- تعریق ناگهانی
- احساس اضطراب و ترس شدید
- احساس صدا در گوش یا دیدن اشیا به اشکال مختلف
- تاری دید
- درد شکم
صرع منتشر
صرع منتشر یا صرع فراگیر نوعی صرع است که ویژگی آن، تشنج فراگیر می باشد. همچنین، صرع منتشر نوعی صرع اولیه است، چرا که در ابتدا بیماری تشخیص داده می‌شود، ولی در صرع ثانویه، صرع نشانه‌ای از یک بیماری قبلی است.
- معمولاً بدن فرد مبتلا سفت می‌شود. سرش به سمت عقب و چشمها به سمت بالا می‌رود
- تنفسش مختل شده و دچار گاز گرفتن زبان و بی‌اختیاری ادرار می‌شود. در این مرحله بیمار به زمین می‌افتد و بدنش حرکت می‌کند
- اما گاهی هم فقط بدن بیمار سفت می‌شود و درنوع دیگر بیمار هنگام حمله تنها دچار حرکات پرتابی بدن می‌شود.
نشانه‌های صرع کوچک
- بیمار برای ۴ تا ۱۰ ثانیه مات می‌شود یا چند پرش کوچک به صورت پلک‌زدن در چشمش دیده می‌شود
- دیده شده کودکان مبتلا به این نوع صرع هنگام بروز حمله چند کلمه از املا را جا می‌اندازند یا مدام پلک می‌زنند
- این نوع صرع خوش خیم است و درمان خوبی دارد.
صرع رفلکسی
برخی از افراد با خواندن برخی کتاب‌ها یا نوشتن یا حتی دیدن برخی نورهای متناوب دچار حملات صرع می‌شوند. حملات این نوع صرع که به صرع رفلکسی معروف است حتی بواسطه شنیدن موسیقی یا بوی برخی غذاها هم بروز می‌کند.
صرع پیچیده
برخی از صرع‌ها هم با علائم صرع‌های یک طرفه ایجاد می‌شوند و بعد با خیره شدن و علائم صرع منتشره ادامه می‌یابد. این دسته از صرع‌ها، صرع پیچیده نامیده می‌شود که معمولاً با تب و تشنج قبل از دوسالگی کودک ایجاد می‌شود. بیشترین اعمال جراحی هم برای این نوع از صرع انجام می‌شود.
درمان صرع
صرع قابل کنترل و درمان است و با علت‌یابی دقیق و تجویز و مصرف درست دارو بیش از ۸۰ درصد بیماران صرعی بهبود می‌یابند. بخشی از ۲۰درصد باقی مانده هم معمولاً با عمل جراحی درمان می‌شوند.