تنگی کانال نخاعی علت شایع کمردرد!

۱۴۰۱/۰۱/۱۱

تنگی کانال نخاعی بیماری است که افراد میانسال و سالمند سنین ۵۰ تا ۶۰ سال را درگیر می‌کند، اما امروزه با پیشرفت علم فعالیت‌های حمایتی به نام عمل مداخله گرایانه یا کم تهاجم وجود دارد که باعث می‌شود بیمار رو به بهبودی رفته و نیازی به بیهوشی و جراحی نداشته باشد.

کانال نخاعی چیست؟

کانال نخاع، کانالی است که از نظر آناتومی بافت نرمی دارد و در اثر تنگ شدگی استخوانی، ایجاد خارهای استخوانی، برجسته شدن یا بیرون زدگی‌های بین مهره‌ای، گرفتگی دیسک و تغییر شکل استخوانی که در اثر لغزندگی و جابه‌جایی فرم استخوان ایجاد می‌شود، موجب تغییر شکل بافت استخوانی می‌شود.

نخاع در درون کانال استخوانی قرار دارد که از پشت سر هم قرار گرفتن مهره‌ها تشکیل شده است و اگر به دلایلی این کانال تنگ شود، فضای مورد نیاز نخاع کم و به آن فشار وارد می‌شود. همچنین فشار وارد شده به اعصابی که از نخاع خارج می‌شود و به اندام تحتانی می‌رود، موجب بروز علایم بیماری می‌شود.

نکته: در کمر بیش از سایر قسمت‌های ستون فقرات، تنگی کانال نخاعی ایجاد می‌شود. کانال نخاعی در هر قسمتی از مسیر خود می‌تواند تنگ شود و در ستون فقرات گردنی یا کمری علایم متفاوتی دارد.

علائم تنگی کانال نخاعی

بی‌حسی در کمر و پاها که تا نوک انگشتان پا هم می‌رسد، ایجاد محدودیت حرکتی برای بیمار و درد در اندام تحتانی از جمله علایم تنگی کانال نخاعی است که در صورت بی‌توجهی، باعث از کار افتادگی بیمار می‌شود.

بسیاری از بیمارانی که دچار تنگی کانال نخاعی هستند، بدون علائم هستند. به تدریج و با گذشت زمان درد در کمر و پا به همراه بی‌حسی زیاد می‌شود و ممکن است بعضی روزها این درد وجود نداشته باشد.

مطالب پیشنهادی: نوار مغز توسط متخصص مغز و اعصاب

همچنین تشدید درد می‌تواند به صورت درد سیاتیکی با انتشار به پاها ایجاد شود و درد در راه رفتن طولانی یا ایستادن طولانی ایجاد می‌شود. با ایجاد درد، بیمار حالت خم شده به جلو به خود می‌گیرد، حتی ممکن است فقط در طول شب بیمار دچار درد در قسمت‌های تحتانی بدن خود شود و در نهایت در حالت شدید می‌تواند با ضعف حرکتی یا اختلال در کنترل ادرار همراه باشد.

علت تنگی کانال نخاعی

عوامل تنگی کانال نخاعی مادرزادی که به صورت کوچک و تنگ است، زودتر مشخص می‌شود. در برخی بیماران فضای داخل کانال به صورت مادرزادی تنگ‌تر از حالت عادی است و این افراد بیشتر از بقیه در معرض ایجاد علایم تنگی کانال نخاعی هستند. همچنین بیمارانی که دچار لغزندگی یا انحراف ستون فقرات هستند؛ بیشتر از سایرین در معرض خطر ایجاد تنگی کانال قرار دارند.

تنگی کانال نخاعی در مرد و زن

این بیماری در هر دو جنس زن و مرد شیوع یکسانی دارد. بروز این بیماری با پیر شدن دیسک بین مهره‌ای ایجاد می‌شود که با افزایش سن، دیسک بین مهره‌ای محتوای آب خود را از دست داده، چروکیده و کوچک می‌شود.

کاهش ارتفاع دیسک نیز موجب نزدیک‌تر شدن مهره‌ها به یکدیگر می‌شود که این نزدیک شدن مهره‌ها مشکلاتی را برای بیماران ایجاد می‌کند.

تشخیص تنگی کانال نخاعی

انجام MRI مهم‌ترین وسیله تشخیص تنگی کانال نخاعی است. همچنین انجام نوار عصب و عضله یا EMG-NCV در تشخیص شدت و عوارض ناشی از تنگی کانال کمک می کند.

عوامل تاثیر گذار در پیشرفت تنگی کانال نخاعی

تیروئید، دیابت و چاقی بیماری‌هایی هستند که در افزایش روند تنگی کانال نخاعی نقش بسزایی دارند. در بیمارانی که مشکل حرکتی پیش رونده، اختلال در کنترل ادرار، مدفوع و محدودیت شدید حرکتی دارند، عمل جراحی انجام می‌شود.

مطالب پیشنهادی: پیشگیری، تشخیص و درمان فراموشی

عمل مداخله گرایانه درمانی تنگی کانال نخاعی

پیش از این درمان دیسک کمر و تنگی کانال نخاعی تنها توسط عمل جراحی صورت می‌گرفت، اما امروزه و با پیشرفت علم یک سری فعالیت‌های حمایتی به نام عمل مداخله گرایانه یا کم تهاجم وجود دارد که باعث می‌شود بیمار رو به بهبودی رود و دیگر نیازی به بیهوشی و جراحی نداشته باشد.

در این زمینه از ژل‌های ترمیم کننده دیسک کمر به نام استروئید استفاده می‌شود که بیمار به صورت سرپایی بستری می‌شود و بعد از بی‌حسی موضعی در اتاق عمل، استروئید را از طریق سوزن‌های بلند و نازک زیر دستگاه فلوروسکوپ به داخل فضای تنگ شده کانال نخاعی وارد می‌کنند و پس از اطمینان از محل تزریق داروی مورد نظر، تزریق و تنگی برطرف می‌شود.

حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا این ژل تزریق و داخل دیسک را جمع و کانال را آزاد کند. این ژل به صورتی داخل دیسک را پر و حالت انعطاف پذیری را در کانال و کمر ایجاد می‌کند که پس از ۴ تا ۶ هفته اثرات آن نمایان می‌شود.