سندرم درد میوفاشیال چیست؟

درد مفاصل, مطالب پزشکی
شهریور 5, 1401

سندرم درد میوفاشیال یک بیماری ناتوان کننده شایع در عضلات و بافت های نرم بدن است. درد از یک یا چند نقطه ماشه ای منتشر می شود که توسط فشار یا هر چیز دیگری تحریک می شود.

سندرم درد میوفاشیال

سندرم درد میوفاشیال، وضعیتی است که بر عضلات و نیام تأثیر می گذارد. نیام یا فاسیا بافت همبند نازک و سفیدی است که در اطراف هر عضله پیچیده شده است. به عبارت ساده، فاسیا عضلات را در کنار هم نگه می دارد که به آنها اجازه می دهد منقبض و کشش پیدا کنند. فاسیا همچنین سطح صافی را فراهم می کند تا فیبرهای عضلانی منفرد، ماهیچه های منفرد و گروه های عضلانی بتوانند بدون ایجاد اصطکاک، پارگی یا ایجاد مشکلات دیگر روی یکدیگر بلغزند.

در واقع، فاسیا در همه جای بدن وجود دارد. علاوه بر عضلات، تمام اندام ها و رگ های خونی به فاسیا متصل یا احاطه شده اند. فاسیا یک ماده پیچیده است و حاوی پایانه های عصبی است. دانشمندان هنوز در حال کشف تمام عملکردها و نقش های فاسیا هستند.

سندرم درد میوفاشیال چگونه شروع می شود؟

درد میوفاشیال یک سندرم شایع است. اگر به سندرم درد میوفاشیال مبتلا هستید، ممکن است در ناحیه خاصی از بدن خود احساس درد و حساسیت کنید. این درد و حساسیت اغلب به یک یا چند نقطه ماشه ای مربوط می شود. اگر بتوانید به یک نقطه ماشه ای زیر میکروسکوپ نگاه کنید، می بینید که در داخل یک نوار محکم قرار دارد، که رشته ای محکم از ماهیچه است که شبیه یک بند ناف یا تاندون است. خود نقطه ماشه – گره – در واقع بسیاری از بخش های نزدیک فیبرهای عضلانی است که در حالت انقباض گیر کرده اند.

وقتی فیبرهای عضلانی در انقباض گیر می کنند، جریان خون متوقف می شود. اگر جریان خون در ناحیه متوقف شود، آن ناحیه از عضله اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت نمی کند. مواد زائد نیز در این الیاف جمع می شوند. این باعث تحریک نقطه ماشه ای می شود که با ارسال سیگنال درد واکنش نشان می دهد. نقاط ماشه ای می توانند در همه عضلات و در بسیاری از عضلات به طور همزمان ایجاد شوند.

سندرم درد میوفاشیال چقدر شایع است؟

در حدود ۸۵ درصد از افراد در طول زندگی درد میوفاشیال را تجربه می کنند. حتی این درصد بالا هم ممکن است دقیق نباشد. درد میوفاشیال اغلب کمتر تشخیص داده می شود یا اشتباه تشخیص داده می شود. زیرا در نوع دیگری از تشخیص مانند سردرد، درد گردن و شانه، درد لگن، درد اندام یا سندرم درد عصبی پنهان است. مردان و زنان به یک اندازه تحت تأثیر قرار می گیرند، ولی زنان میانسال که تحرک کمتری دارند در خطر جدی قرار دارند.

سندرم درد میوفاشیال بیشتر در کجا رخ می دهد؟

درد میوفاشیال و نقاط ماشه ای می تواند در هر عضله ای در بدن ایجاد شود. با این حال، شایع‌ترین ماهیچه‌هایی که درگیر می‌شوند، عضلات بالای پشت، شانه و گردن هستند. این عضلات عبارتند از:

استرنوکلیدوماستوئید:

این عضله بزرگ به چرخش سر به سمت مخالف و خم شدن گردن کمک می کند. در دو طرف گردن شما قرار دارد و از جمجمه پشت ناحیه گوش به سمت استخوان ترقوه و سینه شما می رود.

ذوزنقه:

این عضله مثلثی بزرگ، پهن و مسطح پشت سر و گردن شما را کج می کند و می چرخاند، شانه های شما را بالا می اندازد و ثابت می کند، و بازوهای شما را می چرخاند. عضله از پایه جمجمه تا وسط پشت شما امتداد دارد.

کتف بالابرنده:

این جفت ماهیچه بند مانند به بالا بردن و چرخش هر یک از کتف های شما کمک می کند. آنها از چهار مهره اول گردنی تا لبه بالایی شانه شما ادامه دارند.

ماهیچه زیرخاری

این عضله مثلثی شکل که در پشت هر یک از تیغه های شانه قرار دارد، به چرخش و تثبیت مفاصل شانه کمک می کند. این یکی از چهار عضله روتاتور کاف است.

لوزی ها:

این جفت ماهیچه قسمت بالایی پشت، تیغه های شانه را به هم می کشند و وقتی منقبض می شوند، اندام فوقانی را به تیغه شانه می چسبانند. این ماهیچه ها به صورت مورب از گردن و مهره های قفسه سینه ستون فقرات به سمت پایین تا پشت تیغه های شانه کشیده می شوند.

علائم سندرم درد میوفاشیال

علائم برای هر فرد مبتلا به سندرم درد میوفاشیال متفاوت است. گاهی اوقات درد به طور ناگهانی و به یکباره اتفاق می افتد و به آن «شعله ور شدن» علائم می گویند. در مواقع دیگر این یک دردی ثابت و کسل کننده است که به نوعی در پس زمینه باقی می ماند.

علائم سندرم درد میوفاشیال عبارتند از:

دردی که به صورت درد عمیق، ضربان دار، سفت، سفت یا شبیه به درد توصیف می شود.
نقاط ماشه ای (یک برآمدگی کوچک، ندول یا گره در عضله که هنگام لمس و گاهی اوقات در صورت عدم لمس باعث درد می شود).
عضلاتی که حساس یا دردناک هستند.
ضعف در عضله(های) آسیب دیده
کاهش دامنه حرکتی در نواحی آسیب دیده (به عنوان مثال، ممکن است نتوانید به طور کامل شانه خود را بچرخانید).
افراد مبتلا به سندرم درد میوفاشیال اغلب مشکلات سلامتی دیگری دارند که همزمان هستند

مشکلات رایج گزارش شده عبارتند از:

سردرد.
خواب بد
استرس، اضطراب، افسردگی.
احساس خستگی (خستگی).

علل سندرم درد میوفاشیال عبارتند از:

آسیب عضلانی.
کشیدگی عضلانی/ استفاده مکرر از ماهیچه (مانند چکش زدن).
ضعف عضلانی/ عدم فعالیت عضلانی (مثلاً یک پا در گچ به اندازه کافی حرکت نمی کند).
وضعیت بدنی ضعیف
کار یا زندگی در محیط سرد
استرس عاطفی (می تواند باعث تنش عضلانی شود).
فشردهگی عصب

عوامل دیگری که تصور می شود در ایجاد سندرم درد میوفاشیال نقش دارند عبارتند از:

مشکلات متابولیک یا هورمونی مانند بیماری تیروئید یا نوروپاتی مرتبط با دیابت.
کمبود ویتامین، از جمله ویتامین D و فولات.
وجود عفونت های مزمن.

عوارض سندرم درد میوفاسیال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

اختلالات خواب: علائم و نشانه‌های سندرم درد میوفاسیال ممکن است موجب اختلال در خواب شبانه گردد. شما ممکن است نتوانید در یک حالت راحت بخوابید و هر گونه تکان در هنگام خواب ممکن است موجب ضربه به یک نقطه ماشه‌ای و بیدار شدن شما شود.
فیبرومیالژیا: شماری از تحقیقات حاکی از آن است که سندرم درد میوفاسیال ممکن است در برخی از افراد به فیبرومیالژیا تبدیل شود. فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که با درد گسترده همراه می‌باشد. گمان می‌رود که مغز افراد مبتلا به فیبرومیالژیا با گذشت زمان نسبت به سیگنال‌های درد حساسیت بیشتری پیدا می‌کند. برخی از پزشکان بر این باورند که سندرم درد میوفاسیال ممکن است در شروع این روند نقش داشته باشد.

تشخیص سندرم درد میوفاشیال

تشخیص این بیماری فقط با گرفتن شرح حال و معاینه دقیق است. اگر همزمان به سایر بیماریهای شانه و یا گردن شک شود، برای تشخیص آنها باید از موارد زیر استفاده شود:

عکس رادیوگرافی (Radiography)
ام آر آی (MRI)
نوار عصب و عضله (EMG and NCV)

پزشکان در طول معاینه بالینی سندرم درد میوفاسیال را بر اساس نواحی شکایت درد عضلانی و حساسیت به لمس مرتبط با آن تشخیص می‌دهند. در واقع تشخیص این سندرم مستلزم درک دقیق نقاط ماشه‌ای و تریگر پوینت بدن است. نقاط ماشه‌ای می‌تواند از طریق درد ناشی از فشار یک نقطه از بدن بیمار تشخیص داده شود.