متخصص مغز و اعصاب: یک مطالعه جدید که توسط محققان دانشگاه ملی سنگاپور (NUS) انجام شده، نشان داد که افرادی که به طور منظم چایی میخورند در مقایسه با کسانی که چایی نمیخورند مناطق مغز سازمان یافته بهتری دارند- و این امر با عملکرد شناختی بهتر همراه است. این تیم تحقیقاتی پس از بررسی داده های تصویربرداری عصبی از ۳۶ سالمند، این کشف را انجام دادند.

فنگ لی، استادیار، رئیس گروه، که از دانشکده روانشناسی پزشکی NUS یونگ لون، توضیح داد:

نتایج ما اولین شواهد از اثر مثبت نوشیدن چای در ساختار مغز را ارائه می دهد و نشان می دهد که نوشیدن چای به طور مرتب دارای اثر محافظتی در برابر اثر تضعیفی سن بر سازماندهی مغز است.

 

مزایای مصرف منظم چای

مطالعات گذشته نشان داده اند که مصرف چای برای سلامتی انسان مفید است و اثرات مثبت آن شامل بهبود خلق و خو و پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی است. نتایج یک مطالعه طولی به رهبری پروفسور فنگ که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، نشان داد که مصرف روزانه چای می تواند ۵۰ درصد خطر کاهش شناختی در افراد مسن را کم کند.

به دنبال این کشف، در ادامه پروفسور فنگ و تیمش تأثیر مستقیم چای را در شبکه های مغزی بررسی کردند.

این تیم تحقیقاتی ۳۶ بزرگسال ۶۰ ساله و بالاتر را شرکت داد و اطلاعاتی در مورد سلامتی، سبک زندگی و بهزیستی روانشناختی آنها جمع آوری کرد. روی شرکت کنندگان سالخورده نیز آزمایشات عصبی و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام شد. این مطالعه از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ انجام شده است.

پس از تجزیه و تحلیل عملکرد شناختی شرکت کنندگان و نتایج تصویربرداری، تیم تحقیقی دریافتند افرادی که به مدت ۲۵ سال حداقل چهار بار در هفته چای سبز، چای اولونگ یا چای سیاه مصرف می کردند، دارای مناطق مغزی بودند که به روش کارآمدتری به هم مرتبط بودند.

پروفسور فنگ توضیح میدهد:

از قیاس ترافیک جاده به عنوان مثال استفاده کنیم- مناطق مغز را به عنوان مقصد در نظر بگیرید، در حالی که ارتباطات بین مناطق مغز، جاده ها است. وقتی سیستم جاده ای بهتر سازماندهی شود، حرکت وسایل نقلیه و مسافران کارآمدتر است و از منابع کمتری نیز استفاده می شود. به طور مشابه، وقتی ارتباط بین مناطق مغز ساختار یافته تر می شود، پردازش اطلاعات می تواند با کارایی بیشتری انجام شود.

وی افزود:

ما در مطالعات قبلی نشان داده ایم که چای خورها در مقایسه با مصرف کنندگان نوشیدنی های غیر از چای عملکرد شناختی بهتری دارند. نتایج فعلی ما در رابطه با شبکه مغز به طور غیرمستقیم با نشان دادن تأثیرات مثبت نوشیدن منظم چای از نتایج قبلی ما پشتیبانی می کند که در نتیجه سازماندهی بهبود یافته ی مغز با جلوگیری از ایجاد اختلال در اتصالات بین منطقه ای مغز است.

شايد بتوان گفت چاي اين نوشيدني همگاني که بر سر سفره و روي ميز بسياري از مردم جهان، در ميهماني ها، جشن ها ، سوگواريها و … به عنوان پيش غذا، پس غذا و گاهي غذاي اصلي (چاي شيرين صبحانه) جاي دارد، بعد از آب يکي از ارزانترين و پرطرفدارترين نوشيدنيهاي جهان محسوب مي شود . حال ببينيم چاي چيست ، از کجا آمده است؟ چه فايده ها و چه ضررهايي دارد؟ انواع آن چيست و نوشيدني هاي جايگزين آن کدام است؟

گياه چاي:

تاريخ استفاده از چاي ( به علت قدمت آن ) مشخص نيست ولي اصل اين گياه به چين، برمه و تونکن مي رسد. اين گياه علاوه بر چين در هند، سيلان، ژاپن، اندونزي، ويتنام، تبت، قفقاز و ايران مي رويد.

در قرن هفدهم، اولين بار، چاي توسط هلندي ها به اروپا آورده شد و بلافاصله مصرف آن همگاني شده و به ساير نقاط جهان رسيد . در ميان اروپاييان انگليسي ها از طرفداران پر و پا قرص اين نوشيدني شرقي هستند. چاي ، گياهي است بوته اي که گاهي ارتفاع آن تا 8 متر مي رسد . برگ هاي آن به صورت بيضي شکل ، نيزه اي و نوک تيز، سفت و سخت هستند.

چيدن برگ هاي سبز و جوان گياه به وسيله دست انجام مي گيرد و سپس براي آماده سازي به کارخانه تحويل داده مي شود و در کارخانه طي عملياتي، اين برگ هاي جوان و سبز تبديل به چاي سياه مي شوند.

اين عمليات عبارتند از : پژمرده کردن، لوله کردن، برشته کردن، تخمير دادن، بخار دادن، خشک کردن و بسته بندي کردن.

براي تهيه چاي سبز، برگ هاي سبز چاي را کمي برشته کرده و سپس خشک مي کنند به همين دليل چاي سبز، رنگ خود را حفظ مي کند.

انواع چاي :

چاي انواع مختلفي دارد که نام هر يک بستگي به رنگ آن دارد . مانند چاي سياه، چاي سفيد، چاي سبز و … که هر يک نيز انواعي دارند.

چاي سياه

 

چاي سياه داراي انواع مختلفي است که هر نوع آن طرفداران خاص خود را دارد . معروف ترين چاي سياه جهان عبارتند از:

1-     چاي چيني: بهترين نوع آ ن چاي دارجلينگ است که در دشت هاي هيماليا مي رويد و عطر آن بوي چغاله بادام را به ياد مي آورد.

2-     چاي کاروان: چاي گرم و معطري است که مقدار تئين آن کم است .

3-     چاي امپريال : مخلوطي از چاي و گل ياس که عطر و طعم دود زده دارد.

4-     چاي يونان بزرگ : چايي است با برگهاي نوک طلايي زيبا و طعم مناسب تند که مناسب صبح و بعد از ظهر است .

5-     چاي هاي فورمز: که مهمترين آنها ” اولانگ بلند” نام دارد. داراي طعم بلوطي و مناسب صبحانه است .

چاي هاي هندي و سيلاني:

اين چايها که مورد استقبال انگليسيها هستند عبارتند از :

پگو پرتقالي: چايي است ملايم، داراي برگ هاي بزرگ که چاي عصر انگليسي ها است .

پگو پرتقالي شکسته : چاي است با برگ هاي کوچک با طعمي تند و معطر که چاي صبحانه و مناسب براي مخلوط کردن با شير است.

چاي قفقازي و روسي: اين چاي داراي عطري لطيف و شرقي ( با عطر گل برموگات ) است که ترکيبي از بو و طعم هاي چاي هاي چيني و هندي را دارد.

چاي ايراني

شايد بتوان گفت بسياري از چايهاي جهان ريشه ايراني ( ايران باستان ) دارند. اما امروزه آنچه به عنوان چاي ايراني شناخته مي شود، چاي شمال ايران به ويژه منطقه لاهيجان است .

چاي ايراني ( نوع مرغوب آن ) در مقايسه با چاي هاي خارجي خالص تر است ، زيرا براي خوش عطر و طعم کردن آن از مواد معطر استفاده نمي شود. اما ايرانيان طبق يک رسم قديمي از برگ هاي تازه گل ياس و شمعداني براي معطر کردن چاي سنتي استفاده مي کردند.

خواص چاي سياه: چاي نوشيدني مفيدي براي تصفيه خون از طريق ازدياد ترشحات کليوي است ، به هضم غذا کمک مي کند، سبب نشاط ، بيداري و مانع خواب آلودگي مي شود. براي نقرس و اسکوربوت نيز مفيد است.

ترکيبات چاي

برگ چاي ، داراي کلسيم، منيزيم، سديم، پتاسيم ، پيگمان هاي فلاوونيک، بازهاي پوريک، تئوفيلين، ويتامين، کلروفيل، تانن و کافئين است.

چاي سياه حاوي مقداري کافئين مي باشد اما چاي سبز فاقد آن است. بنابراين چاي سبز آرام بخش تر است.

نيکلا لمري ( گياه شناس ) مي گويد : چاي ضمن دور کردن بخارهاي بدن حالت نشاط و بيداري به روان مي دهد.

مصرف چاي بعد از غذا ، به هضم آن کمک مي کند ، اما براي پيشگيري از عدم جذب آهن بهتر است 2 ساعت بعد از صرف غذا چاي نوشيده شود. براي شيرين کردن چاي ، عسل بهترين ماده است . علاوه بر آن شکر سرخ و نبات نيز مفيد بوده اما بهتر است بيماران ديابتي از توت استفاده کنند.

چاي سبز

اگرچه چاي سبز نوشيدني ملي ژاپني هاست . اما چيني ها نيز از طرفداران پر و پا قرص اين چاي بوده و خود ، نوعي چاي سبز توليد مي کنند که عطر تند گل ياس و گل هاي ديگر را در خود دارد که به نام ” ماندرن بزرگ ياسي ” شهرت يافته است . نوشيدن اين چاي بعد از خوردن غذاهاي چيني بسيار دلچسب است .

خواص چاي سبز: چاي سبز فوايد زيادي دارد . شايد علت آن مربوط به عمل آوري چاي در کارخانه باشد . چاي سبز يک نوشابه بدون کافئين و پيشگيري کننده از حمله قلبي و سرطان شناخته شده است و يک تونيک ( تقويت کننده ) بسيار مفيد است. اين چاي داراي خاصيت ضد چربي ( از هر نوع آن ) و مقوي اعصاب بوده و قدري نيز خاصيت تب بري دارد. چاي سبز باعث تقويت معده شده و ضمن دفع سموم بدن، نفخ معده را نيز برطرف مي کند . چاي سبز باعث تقويت حافظه شده و براي افراد افسرده يک داروي ضد افسردگي است. زيرا نوشيدن چاي سبز باعث نشاط و سرزندگي مي شود.

مضرات نوشيدن چاي

نوشيدن چاي ( از نوع چاي سياه ) پررنگ و غليظ ممکن است براي عده اي باعث تحريک اعصاب و تپش قلب شود . همچنين نوشيدن چاي پررنگ براي خانمها احتمال ابتلا به سرطان سينه را افزايش مي دهد .

يکي از شيميدان هاي معروف چيني مي گويد: ” چيني ها هر روز حدود بيست فنجان چاي مي نوشند ، بدون آنکه ضرري متوجه آن ها باشد، زيرا روشي را که در جوشاندن و دم کردن چاي به کار مي برند سبب مي شود که قسمت عمده اي از ( تانن ) مضر آن خارج شود. ”

طريقه دم کردن چاي به روش چيني

( اين روش مخصوص دم کردن چاي سياه است. )

ابتدا سماور را از آب صاف ( آب چشمه بهتر است ) پر کرده و بجوشانيد .

در مقابل هر فنجان چاي که مايليد دم کنيد دو انگشت چاي ( مقدار چايي که ميان انگشت شصت و سبابه قرار مي گيرد ) را در قوري ريخته و کمي آب جوش روي آن بريزيد . و مدت 2 دقيقه در کناري بگذاريد. پس از 2 دقيقه آب آن را خالي کنيد . زيرا آب داراي مقدار زيادي ( تانن ) است سپس قوري را از آب جوش پر کرده 3 تا 5 دقيقه آن را روي سماور بگذاريد تا دم بکشد. اين چاي مقدار زيادي از عناصر مضر خود را از دست داده است.

معطر کردن چاي

براي معطر کردن چاي مي توان به آن مقداري گل ياس، گل سرخ، گل بهار نارنج، نعنا، هل، ليموي خشک يا تازه، چند پر زعفران ( بسته به علاقه و ذائقه ) را به صورت ترکيبي يا به تنهايي اضافه کرد.