تاثیر کافئین در سیستم مغز و اعصاب!
کافئین یک محرک رایج است که در نوشابه‌های گازدار، قهوه، چای، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و موارد دیگر یافت می‌شود.کافئین اگر به درستی استفاده شود، ابزاری است که می تواند به سطح هوشیاری و تمرکز کمک کند. انرژی را افزایش می دهد و خستگی را کاهش می دهد. در حالی که اگر به درستی استفاده نشود ممکن است باعث سردرد، بی خوابی و مشکلات گوارشی شود.
کافئین چیست؟
کافئین محرک موجود در قهوه، چای، شکلات و نوشابه است که خستگی را کاهش می دهد، هوشیاری را افزایش می دهد و به شما انرژی می بخشد. همچنین اگر مراقب نباشید می تواند باعث بی خوابی، سردرد، کم آبی و فشار خون بالا شود. برای بسیاری، کافئین ابزاری است که به آنها کمک می کند تا از خواب بیدار شوند، هوشیار شوند و تمرکز کنند.
کافئین ماده ای سفید و تلخ است که به طور طبیعی در بیش از ۶۰ گیاه از جمله دانه های قهوه، برگ های چای و غلاف های کاکائو که برای تهیه شکلات استفاده می شود، یافت می شود. بسیاری از سازمان های غذا و دارو کافئین را هم یک افزودنی غذایی و هم یک دارو می داند.
مقدار کافئین موجود در غذا و نوشیدنی شما متفاوت است. برای قهوه و چای، مقدار کافئین در هر فنجان به برند، نوع دانه یا برگ استفاده شده، نحوه تهیه و مدت زمان دم کشیدن آن بستگی دارد. قهوه می تواند در هر فنجان دو میلی گرم کافئین (قهوه بدون کافئین) و در هر فنجان ۲۰۰ میلی گرم کافئین داشته باشد. چای معمولی حدود ۴۰ میلی گرم کافئین دارد، اما می تواند بین ۹ تا ۱۱۰ میلی گرم باشد.
کافئین چه تاثیری بر بدن دارد؟
کافئین از معده و روده کوچک وارد جریان خون شما می شود. هنگامی که کافئین وارد جریان خون شما می شود، سیستم عصبی مرکزی – اعصاب، مغز و نخاع – را تحریک می کند تا احساس بیداری و هوشیاری بیشتری داشته باشید. کافئین خستگی را کاهش می دهد و تمرکز را بهبود می بخشد. همچنین باعث ترشح اسید در معده می شود و ممکن است پس از مصرف کافئین دچار سوزش سر دل یا سوء هاضمه شوید.
هنگامی که کافئین می نوشید، سیگنال دهی دوپامین در مغز شما افزایش می یابد. دوپامین یک ماده شیمیایی است که به کنترل انگیزه، احساسات و حرکت کمک می کند. وقتی سیگنال دهی افزایش می یابد احساس هوشیاری و بیداری بیشتری می کنید.
مصرف چه قدر کافئین زیاد است؟
یک فرد به طور متوسط ۲۰۰ میلی گرم کافئین در روز مصرف می کند. این معادل دو فنجان قهوه است. مصرف حداکثر ۴۰۰ میلی گرم یا چهار فنجان قهوه برای اکثر افراد مشکلی ایجاد نمی کند. اما، کافئین بسته به اندازه، جنسیت و حساسیت افراد به آن، تأثیر متفاوتی دارد. اگر به کافئین حساس هستید، حتی مقادیر متوسط آن می تواند باعث بی خوابی (مشکل در خواب)، ضربان سریع قلب، اضطراب و احساس بی قراری شود. متخصصان سلامت و تغذیه معتقد هستند که مصرف بیش از ۶۰۰ میلی گرم کافئین در روز (معادل چهار تا هفت فنجان قهوه) بیش از حد است.
علائم مصرف بیش از حد کافئین چیست؟
علائم مصرف بیش از حد کافئین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد، عصبی بودن، سرگیجه.
- احساس لرزش.
بی خوابی - ضربان قلب تند یا ضربان قلب غیر طبیعی.
- افزایش فشار خون.
- کم آبی بدن
چه کسانی باید از کافئین اجتناب کنند؟
داشتن کافئین در رژیم غذایی برای همه بی خطر نیست. ممکن است بخواهید از کافئین اجتناب کنید اگر:
- هر گونه اختلال خواب مانند بی خوابی داشته باشید.
- زخم معده داشته باشید.
- حزمان بارداری
- در حال شیردهی هستید.
- میگرن یا سردرد مزمن دارید.
- فشار خون بالا دارید
- برخی از محرک ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای آسم و داروهای قلب را مصرف کنید. این داروها می توانند با کافئین تداخل داشته باشند.
- کودک یا نوجوان هستید.
- استرس و اضطراب داشته باشید.
- ضربان قلب سریع یا نامنظم داشته باشید.
آیا کافئین اعتیادآور است؟
بسیاری از افراد نسبت به کافئین وابسته می شوند. این بدان معنی است که بدن شما هر روز به مصرف کافئین عادت کرده است. با گذشت زمان، ممکن است متوجه شوید که باید مصرف کافئین خود را افزایش دهید تا به اثرات مطلوب هوشیاری و توانایی تمرکز دست یابید. بدن شما می تواند به کافئین وابستگی داشته باشد، اما از نظر فنی یک اعتیاد نیست. دوپامین را افزایش می دهد، اما سطح آن کم است.
ماندگاری کافئین در بدن انسان چقدر است؟
اثرات کافئین را می توان به محض ۱۵ دقیقه پس از مصرف آن احساس کرد. سطح کافئین در خون شما حدود یک ساعت بعد به اوج خود می رسد و برای اکثر افراد چندین ساعت در این سطح باقی می ماند. شش ساعت پس از مصرف کافئین، نیمی از آن هنوز در بدن شما وجود دارد. پاکسازی کامل کافئین از جریان خون می تواند تا ۱۰ ساعت طول بکشد.
کافئین چگونه در داروها استفاده می شود؟
داروهای ضد درد، مسکن ها و داروهای سرماخوردگی. از طریق تأثیرات کافئین بر سیستم عصبی مرکزی، به این داروها کمک می کند تا به طور مؤثرتری عمل کنند. به بدن کمک می کند داروهای سردرد را سریعتر جذب کند. اگر در مورد مصرف کافئین خود نگران هستید، برچسب محصول روی داروهای بدون نسخه یا برگه اطلاعاتی که به همراه نسخه ارائه می شود را بخوانید تا تعیین کنید که آیا یک دارو حاوی کافئین است یا خیر.
کافئین همچنین در برخی از محصولات گیاهی که افراد به عنوان مکمل مصرف می‌کنند، یافت می‌شود، از جمله گوارانا، یربا مات، دانه کولا و عصاره چای سبز. این محصولات طبق قانون ملزم نیستند محتوای کافئین خود را روی برچسب نشان دهند و هیچ استاندارد مشخصی برای محتوای کافئین وجود ندارد.
چند نکته برای ترک کافئین چیست؟
به آرامی میزان کافئین را در رژیم غذایی خود کاهش دهید. این اشتباه را نکنید که کاملا متوقف شوید. احتمالاً علائم ترک را تجربه خواهید کرد و به نوشیدن قهوه یا نوشابه یا مصرف داروهای سردرد حاوی کافئین برای ناپدید شدن علائم باز می‌گردید. این چرخه وابستگی را دوباره شروع می کند. اجتناب از علائم ترک یکی از شایع ترین دلایلی است که باعث می شود افراد به عادت خود به کافئین ادامه دهند.
برای کاهش مصرف کافئین، به تدریج مقدار قهوه، چای، نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا را که در روز مصرف می کنید کاهش دهید. شروع به جایگزینی نوشیدنی های سرد کافئین دار با آب کنید. آب یک انتخاب سالم است و نیاز به نوشیدن مایعات را برطرف می کند. آب همچنین به طور طبیعی کافئین را از بدن شما دفع می کند و شما را هیدراته نگه می دارد.
اگر قهوه خور هستید، به تدریج از قهوه معمولی به قهوه بدون کافئین تغییر دهید. ابتدا قهوه معمولی و بدون کافئین را به طور متناوب تغییر دهید، سپس به آرامی قهوه بدون کافئین را تغییر دهید و قهوه معمولی را کاهش دهید. کاهش تدریجی مصرف کافئین در طی دو تا سه هفته به شما کمک می کند تا عادت خود را بدون ایجاد علائم ترک با موفقیت تغییر دهید.
علائم ترک کافئین چیست؟
اگر به کافئین وابستگی پیدا کرده اید، کاهش ناگهانی می تواند باعث علائم ترک شود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد.
- خستگی.
- مشکل در تمرکز.
- حالت تهوع.
- درد عضلانی.
- تحریک پذیری.
به طور کلی، هر چه بیشتر به مصرف کافئین عادت داشته باشید، علائم ترک شدیدتر خواهد بود. علائم ترک ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از آخرین مصرف کافئین شروع می شود و می تواند دو تا نه روز طول بکشد.
کافئین می تواند ابزار مفیدی برای بزرگسالانی باشد که نیاز به بیدار شدن و تمرکز دارند. اما، اگر درست مصرف نشود، می تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
