تفاوت روانپزشک و نورولوژیست!

خیلی از افراد وظایف روانپزشک و پزشک متخصص مغز و اعصاب را  یکسان می دانند. دلیل چنین ذهنیتی به خاطر این است که هر دو پزشک بالینی هستند اما بین نیاز بیماران و بیماری هایی که درمان می کنند اختلاف وجود دارد. در این مطلب قصد داریم  به مقایسه این دو حرفه بپردازیم.

با این که میزان تحصیلات روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب به یک اندازه است و هردو در زمینه مربوط به خود متخصص هستند، تفاوت های بارزی میان این دو حرفه دیده می شود. تفاوت کلیدی میان این دو قشر در بیماری مراجعه -کنندگان و نحوه درمان این اختلالات است.

تفاوت روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب

مغز پیچیده ترین ارگان و در عین حال قسمتی از بدن است که کم تر شناخته شده و مرکزی است چون کار کنترل بدن، اعم از عملکرد ارادی و غیرارادی، را برعهده دارد.

این قیاس اگرچه کامل نیست اما شاید بتواند در تشخیص تمایز میان این دو حرفه به ما کمک کند: روانپزشک به علائمی توجه و آن را درمان می کند که ریشه در مغز دارد و منجر به عملکرد ارادی ناهنجار یعنی رفتار انسان می شود درحالی که متخصص مغز و اعصاب به درمان آن دسته علائم و اختلال مغزی می پردازد که منجر به عملکرد غیرارادی ناهنجار می شود. مثلا درصورت:

• بروز افسردگی
• بیمار علائم ارادی مانند انزوای اجتماعی
• کم خوابی یا بیش خوابی
• دست کشیدن از فعالیت هایی که قبلا برایش لذت بخش بود

یعنی بیمار درواقع بر جسم خود کنترل دارد اما تصمیم می گیرد که در فعالیت های سالم شرکت نداشته باشد. درعوض، بیمار مبتلا به سکته علائم غیرارادی مانند تار شدن دید، فلجی، سردرد، ناتوانی در برقراری ارتباط گفتاری و حرکات غیرارادی دارد. یعنی بیمار نمی تواند مانع از بروز این رفتار شود زیرا بدن در حالت «غیرارادی و خودکار» واقع شده است.

نحوه درمان روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب

روانپزشکان و متخصصان مغز و اعصاب هنگام ملاقات با بیمار وضعیت پزشکی را به او توضیح می دهند. آن ها همچنین باید سابقه ی پزشکی فرد را بررسی کنند و درصورت لزوم چند آزمایش روی بیمار انجام دهند تا از صحت تشخیص قبلی مطمئن شوند. از جمله وظایف مشترک دیگر میان این دو حرفه می توان به نوشتن نسخه ی دارو و به روز رسانی پرونده ی بیمار اشاره کرد. روانپزشک زمان بیشتری را صرف مشاوره دادن به بیمار می کند چون با افرادی سروکار دارد که مشکل سلامت روان دارند و برای تغییر رفتار یا کنترل مشکلات فردی به کمک نیاز دارند. متخصص اعصاب با بیمارانی سروکار دارد که در زمینه ی سیستم عصبی دچار مشکل هستند و تمرکز اصلی آن ها به روی درمان وضعیت فیزیکی بیمار است.

زمینه فعالیت روانپزشک

روانپزشک در زمینه ی سلامت روان تخصص دارد و با بیمارانی سروکار دارد که سلامت روان آن ها دچار مشکل شده است. روانپزشک باید مدرک پزشکی و پروانه ی کار داشته باشد. از آن جایی که روانپزشک مدت زمان قابل توجهی را صرف تعامل با بیمار می کند، باید شنونده ی خوبی باشد و بتواند با بیمار ارتباط مستقیم برقرار کند. او همچنین باید به جزئیات توجه و هرگونه تغییر در وضعیت یا رفتار بیمار را یادداشت کند. محل کار روانپزشک در مطب، بیمارستان یا سایر مراکزی است که افراد دچار مشکل روانی برای درمان به آن مراجعه می کنند.

وظایف روانپزشک شامل موارد زیر است:

• تشخیص بیماری
• تعیین بهترین روش درمان برای بیمار
• تجویز دارو
• تجویز آزمایش برای تایید یا روشن شدن تشخیص
• مشاهده ی بیمار
• به روز رسانی پرونده ی بیمار

زمینه فعالیت متخصص مغز و اعصاب

متخصص مغز و اعصاب پزشک بالینی است و باید مدرک پزشکی و پروانه کار داشته باشد. او همچنین باید دوره ی کارآموزی و رزیدنسی را کامل کند و در عصب شناسی به تخصص برسد.

متخصص اعصاب پس از کسب مجوز کار معمولا در مطب یا بیمارستان کار می کند. بیمار متخصص مغز و اعصاب فردی است که در زمینه ی سیستم عصبی دچار مشکل شده است و متخصص کار درمان بیماری هایی نظیر فلج چندگانه (MS) یا آسیب نخاعی را برعهده دارد. متخصص اعصاب باید به منظور درمان موثر بیمار، قدرت برقراری ارتباط و مهارت ارزیابی داشته باشد.

از جمله وظایف متخصص مغز و اعصاب:

• بررسی سابقه پزشکی بیمار
• تشخیص بیماری بالقوه
• تجویز آزمایش
• توضیح بیماری به بیمار
• انتخاب روش درمان
• نوشتن نسخه

نوار عصب و عضله توسط دکتر بتول دادخواه متخصص مغز و اعصاب