نخستین سوالی که اکثر بیماران صرع می پرسند این است که چگونه تشنج را کنترل کنیم. در این مطلب تصمیم گرفتیم تا این مطلب را به موضوع کنترل تشنج اختصاص دهیم.

باید توجه داشت در موارد زیادی تشنج با کمک دارو کنترل می شود ولیکن این به طور قطع و صددرصدی نیست بلکه در برخی موارد همچنان با دارو بیمار به تشنج مبتلا می شود و برای اینکه بدانیم چگونه تشنج را کنترل کنیم باید علاوه بر دارو موارد دیگری را نیز رعایت کنیم.

تشنج بنا به دلایل مختلف رخ می دهد و صرع نیز یکی از عوامل ایجاد تشنج است، اگر عوامل محرک در تشنج را بدانید و این نکته را در نظر بگیرید که چه چیزی باعث تشنج می شود می توان آن را تا درصد خوبی کنترل کرد.

پیشگیری و کنترل تشنج 

همانطور که در بالا آورده شد داروها در موارد بسیاری می توانند تشنج را کنترل کنند ولیکن در برخی موارد که دارو نمی تواند به کنترل آن موفق شود مواردی از جمله رژیم های غذایی، عمل جراحی و همچنین برخی دستگاهها نیز می تواند به کنترل تشنج کمک کند، با تمام اینها بازهم به این دلیل که این درمانها به طور کامل کنترل کننده نیستند، تشنج ممکن است باز هم اتفاق بیافتد و از هر ۱۰ نفر مبتلا به صرع سه نفر باز هم در معرض تشنج هستند.

ارتباط رفتارهای روزمره و تشنج 

در موارد زیادی تشنج به رفتارهای روزمره ما بستگی دارد و انجام ندادن برخی از کارها و یا انجام برخی دیگر از کارها می تواند به جلوگیری از تشنج کمک کند این کارها عبارتند از

پرهیز از اضطراب و استرس

اضطراب و تشنج اعصاب عامل محرکی برای افزایش فعالیتهای مغز و ایجاد تشنج است بنابراین فردی با این بیماری بایست آرام و به دور از تنش باشد.

نوشیدن الکل و استعمال مواد مخدر باعث ایجاد تشنج می شود و علاوه بر آن ترک این مواد نیز می تواند باعث آن شود بنابراین اگر می خواهید بدانید چگونه تشنج را کنترل کنیم و از آن جلوگیری کنیم این نکته را در نظر بگیرید که استفاده و یا ترک این مواد هردو منجر به تشنج می شود پس آنها را شروع نکنید تا نخواهید که به ترک آنها فکر کنید.

خواب و استراحت کافی

تحقیقات زیادی در زمینه بیماران تشنج نشان می دهد خواب و استراحت تاثیر زیادی در ایجاد تشنج دارد، بنابراین اگر کسی در اطرافتان با این بیماری هست باید برای خواب و استراحت کافی به او کمک کنید و شرایط را به نحوی ایجاد کنید که این افراد بتوانند به راحتی بخوابند و استراحت کنند، در برنامه خواب آنها اخلال ایجاد نشود و محرومیت از خواب نداشته باشند.

تغییر در برنامه مصرف دارو و دوز دارو نیز عاملی برای تغییر در تشنج است.

عواملی که به شکلی باعث تحریک می شود مانند روشن شدن ناگهانی چراغ، تماشای زیاد تلویزیون، انجام بازی های ویدئویی و یا کامپیوتری و یا کارکردن زیاد بر روی کامپیوتر

تغییرات هورمونی در دوره های خاص زندگی زنان از جمله عادت ماهیانه و بارداری

مشکلات روحی و مشکلات پیچیده

پیش بینی اینکه چه زمانی تشنج اتفاق می افتد غیر ممکن است و گاهی اوقات بدون دلیل و پیش درآمد رخ می دهد ولیکن بسیاری افراد در طول زمان می توانند رابطه بین حالات و رفتارهای خودشان و اتفاق افتادن تشنج را مانیتور کنند و به این ترتیب بتوانند از تشنج شان جلوگیری کنند.

نکاتی برای پیشگیری از تشنج

• خوب بخوابید و برنامه خوابتان را کنترل و مدیریت کنید
• تکنیک هایی را برای جلوگیری از استرس و داشتن آرامش و ریلکس یاد بگیرید
• از مواد مخدر و الکل دوری کنید
• داروهایتان را به موقع بخورید
• از وسایلی فلاش و پرتاب نور دارند مانند کامپیوتر، موبایل و دیگر محرکهای بصری تا جایی که ممکن است، دوری کنید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید
• از بازیهای ویدئویی و کامپیوتری اجتناب کنید

تا زمانی که علت واقعی و دلایل اصلی تشنج و صرع کشف نشده اند نمی توان راهی را برای جلوگیری از آن به دست آورد به همین دلیل تا آن زمان بهتر است از کارهایی که آورده شد و مواردی که محرک هستند دوری کنید. چگونه تشنج را کنترل کنیم

تغذیه بیماران مصروع

برخی انواع ویتامین ها برای اینکه تشنج را کنترل کنیم لازم است، کمبود ویتامین هایی از جمله B1، B2، B6، H و بتاکاروتن می تواند محرکی باشد که بیمار مصروع دچار تشنج شود، در مقاله بعدی به طور کامل در رابطه با رژیم غذایی این بیماران صحبت خواهیم کرد ولیکن به صورت اجمالی

کمبود ویتامین B1 با کاهش اشتها، تهوع و تحریک سیستم عصبی به بیمار آسیب می رساند

درباره ویتامین B تحقیقات نشان می دهد، کمبود این ویتامین و یا عدم توانایی در جذب این ویتامین با نوع خاصی از صرع در رابطه است، یک نوع صرع نادر به عنوان صرع وابسته به پیریدوکسین که در آن صرع در زمان بارداری و یا در مدت کوتاهی پس از تولد به وجود می آید.

محققین در رابطه با عنصر منیزیم به این باور رسیده اند که کمبود منیزیم عاملی در تحریک تشنج است، نتیجه تحقیقات نشان می دهد که استفاده از منیزیم برای پیشگیری از تشنج موثر خواهد بود.

برخی از آزمایشات نشان می دهد میزان ویتامین e در بیماران مصروع به طو معمول پائین تر است، ویتامین e قابلیتهای آنتی اکسیدانها را در بدن افزایش می دهد و برخی از محققان مصرف این ویتامین در افرادی که تشنج در آنها با کمک دارو کنترل نمی شود را پیشنهاد می کنند ولیکن در رابطه با اثبات این نظریه نیاز به تحقیقات بیشتری هست.

چگونه تشنج را کنترل کنیم؟

صرع و تشنج به عنوان یک بیماری آزاردهنده می تواند فرد را گوشه گیر نموده و بیمار به یک فرد فراری از جامعه تبدیل شود، بنابراین برای ایجاد یک فضای امن و زندگی اجتماعی بهتر بایست بیمار تحت درمان کافی و درست قرار بگیرد بنابراین توصیه این است که حتما این بیماران به طور مرتب و دوره ای، کنترل شده و با پزشک متخصص مغز و اعصاب در ارتباط مستمر باشند تا اینکه تشنج ها قطع و پزشک تشخیص بدهد بیمار می تواند داروها را کم و یا تغییر دهد و به هیچ عنوان به صورت خودسر و بدون مشورت در مورد داروها تصمیم گیری نکرده و از رژیم ها و داروهای غیر توصیه شده توسط پزشک وبه طور سنتی بپرهیزید.

دکتر بتول دادخواه متخصص مغز و اعصاب