سردرد میگرنی سومین بیماری شایع در جهان است. با وجود چنین شیوع بالایی، درک اندکی از علائم، علل و درمان آن وجود دارد. میگرن یک بیماری شایع عصبی است که باعث درد شدید می‌شود و احساس تپش در یک طرف سر ممکن است چندین ساعت طول بکشد و ممکن است تا چند روز ادامه یابد.

دردهای میگرنی نبض‌دار به حدی شدید است که عملکرد فرد در زندگی روزمره را مختل می‌کند. سردردها می‌تواند از لحاظ شدت، دفعات حمله در روز و استمرار در بین بیماران، متفاوت باشد. حساسیت به نور و صدا نیز از دیگر علائم این بیماری است.

طبق تحقیقات به عمل آمده زنان بیش از مردان در معرض ابتلا به میگرن هستند. عامل وراثت در این بیماری نقش بسزایی دارد و در شرح حال افراد مبتلا، معمولاً سابقه خانوادگی دیده می‌شود.

تشدید بیماری میگرن

حملات میگرنی می‌توانند موجب درد شدید در عرض چند ساعت تا چند روز شوند و با عواملی زیر تشدید گردد:

• استرس
• سرمای شدید
• گرمای شدید
• گرسنگی و تشنگی

تا به امروز کوشش‌های فراوانی برای دست یابی به متدهای درمانی میگرن صورت گرفته که تاکنون روشی موثرتر و کارآمدتر از تزریق بوتاکس برای درمان و تقلیل دردهای میگرنی شناخته نشده است. در واقع می‌توان گفت؛ تزریق بوتاکس تنها راه کنترل و کاهش دفعات حملات میگرنی است.

درباره بوتاکس

بوتاکس یک نوروتوکسین است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولونیوم تولید می‌شود. اگر بوتاکس خورده شود با آزاد شدن نوروترانسمیترها، فرد را به بیماری بوتولیسم مبتلا می‌کندن و در پی آن، پایانه‌های عصب عضلات بلاک خواهد شد و فلج عضله رخ می‌دهد.

در صورتی که با تزریق دوز مشخصی از بوتاکس در عضلات، فقط عضله به طور موقت فلج می‌شود و علاوه بر درمان میگرن و تعریق شدید، تاثیرات بسیار مطلوبی بر رفع بسیاری از خطوط چهره مانند خط اخم، خطوط پیشانی، خطوط پا کلاغی کنار چشم و … که در اثر حرکات عضله ایجاد می‌شوند مشاهده خواهد شد. در واقع تزریق بوتاکس از پرکاربردترین اقدامات جوانسازی پوست محسوب می‌شود. داروی بوتاکس به حرارت و گرما حساس است و در صورت گرما دیدن کارایی خود را از دست می دهد . بنابراین رعایت زنجیره سرد و جلوگیری از گرم کردن محل تزریق تا چند ساعت ، ضروری است.

درمان میگرن با بوتاکس

تزریق بوتاکس حاوی شکل خالص شده سم بوتولینوم است که ماده ای است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم تولید می شود. این حاوی خواص شل کننده عضلات قوی است و معمولاً با جلوگیری از انتشار مواد شیمیایی برای توقف انقباض عضلانی عمل می کند.

سازمان غذا و دارو استفاده از بوتاکس برای درمان میگرن را برای افراد بالای ۱۸ سال تأیید کرده است.  بوتاکس در اطراف رشته‌های عصبی که باعث ایجاد درد و میگرن شدید می‌شوند، تزریق می‌شود.

بوتاکس بعد از تزریق، انتهای رشته عصبی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و از آزادسازی پیام‌های شیمیایی که حاوی انتقال احساس درد هستند، به راحتی می‌تواند جلوگیری کند. در واقع این کار بوتاکس، از فعال سازی شبکه‌های ارتباطی درد در مغز جلوگیری می‌کند.

قبل از اینکه سردردهای میگرنی شروع بشوند، بوتاکس می‌تواند از ایجاد آنها به خوبی جلوگیری کند ولی مقداری زمان می‌برد تا بتواند به خوبی تاثیر خود را بر روی رشته‌های عصبی بگذارد. برای اینکه اثرات بوتاکس بیشتر مشخص شود، لازم است بیمار طی دو جلسه دیگر هم تزریق بوتاکس را تکرار نماید. در واقع با افزایش تعداد جلسات می‌توان شاهد نتایج موفقیت آمیز درمان میگرن با تزریق بوتاکس بود.

اثرات یک بار تزریق بوتاکس می‌تواند برای ۱۰ الی ۱۲ جلسه ماندگاری داشته باشد. اکثر بیماران بعد از دو جلسه تزریق بوتاکس، شاهد کاهش ۵۰ درصدی سردردهای خود بوده‌اند.

تاثیر بوتاکس میگرن

بوتاکس برای درمان پیشگیرانه میگرن مزمن در سال ۲۰۱۰ تایید شده است. این بوتاکس با جلوگیری از انتشار مواد شیمیایی و سیگنال های درد که در انتقال درد فعال هستند به فرد مبتلا به میگرن کمک می کند.

هنگامی که این مواد شیمیایی و سیگنال ها مختل شوند، کاهش قابل توجهی در شدت علائم میگرن خود را تجربه خواهید کرد. درمان میگرن بوتاکس به عنوان یک اقدام پیشگیرانه بهترین کار را دارد و می تواند حملات مزمن میگرن و بروز سردرد را در طول روز کاهش دهد.

ماندگاری بوتاکس میگرن

می‌تواند بسته به اشخاص و ناحیه‌ای که بوتاکس استفاده می‌شود، متفاوت باشد. به طور کلی طول عمر بوتاکس بین ۴-۶ ماه است. برای اینکه بوتاکس اثرات خود را برای مدت طولانی تری نشان دهد، فرد باید حداقل ۵-۶ جلسه درمانی و تزریقی پیاپی را انجام دهد. اما در مورد درمان میگرن با بوتاکس، باید گفت شرایط دائمی نیست.

نباید فراموش کرد که نمی‌توان به طور کامل میگرن را از بین برد. هدف از تزریق بوتاکس در مبتلایان به میگرن این است که میزان دفعات و شدت حملات میگرنی کاهش یابد. افراد تصمیم می‌گیرند که چه زمانی تجدید تزریق انجام دهند. وقتی شرایط پایدار باشد، می توان تزریق را به تأخیر انداخت اما هنگامی که درد دوباره به شرایط اوج و حاد رسید، باید دوباره تزریق بوتاکس انجام بگیرد.

قبل و بعد تزریق بوتاکس میگرن

• قبل از تزریق، داروهای حاوی ویتامین E مصرف نکنید
• قبل از تزریق بوتاکس از آسپرین یا داروهای مشابه آسپرین استفاده نکنید چون در غیر این صورت، عوارض جانبی مانند کبودی و تورم روی پوست ایجاد می‌شود.
• حداقل ۴ ساعت بعد از تزریق تحرک نداشته باشید.
• حداقل ۳ روز بعد از تزریق، صورت خودتان را به آرامی ماساژ دهید. بهداشت را به خوبی رعایت کنید.
• در طول دوران ریکاوری پس از بوتاکس، از انجام ورزش‌های شدید بپرهیزید.
• کمپرس یخ نیز برای کسب نتایج بهتر توصیه می‌شود و بعد از تزریق بوتاکس به مدت ۳ روز وارد استخر نشوید.

محل تزریق بوتاکس میگرن

تزریق بوتاکس برای پیشگیری از میگرن در نواحی عضلانی گردن و سر که بیشترین حساسیت را نسبت به سردرد دارند، قرار می گیرد. این نواحی عبارتند از:

• پیشانی
• گردن
• بالای پل بینی
• شقیقه ها
• پشت سر و تیغه های شانه در قسمت فوقانی پشت

تا زمانی که بوتاکس برای میگرن توسط یک تزریق کننده متخصص انجام شود، عوارض جانبی کمی دارد و تقریباً هیچ عارضه جدی ندارد. احساس تورم و درد در محل تزریق معمول است که به راحتی با کمپرس سرد قابل کنترل است.

برخی از افراد نیز ممکن است بعد از عمل احساس درد گردن، ضعف عضلانی و سردرد جزئی داشته باشند. عوارض جانبی جدی مانند واکنش آلرژیک، افتادگی پلک و تنگی نفس بسیار نادر هستند، اما در صورت شروع این موارد، توجه پزشکی لازم است.

اثرات تسکین درد بوتاکس ممکن است ۲ تا ۴ هفته پس از درمان احساس شود. آنها می توانند تا ۳ ماه دوام داشته باشند و پس از آن ممکن است لازم باشد پزشک یک جلسه دیگر برای دریافت تزریق بوتاکس تعیین کند.

چه زمانی برای میگرن باید بوتاکس دریافت کرد؟

بوتاکس فقط برای مبتلایان به میگرن مزمن و سردردها مزمن موثر است که سردرد آنها هر ماه ۱۵ روز یا بیشتر طول می کشد. این درمان ممکن است برای انواع دیگر سردردهای میگرنی موثر نباشد از جمله:

• میگرن اپیزودیک
• سردرد تنشی
• سردرد خوشه ای

سابقه پزشکی و وضعیت سلامت فعلی بیمار قبل از انجام بوتاکس در نظر گرفته می شود. اگر بیمار به سم بوتولینوم آلرژی دارد، عفونت در محل های تزریق وجود دارد یا اختلالات عصبی موجود مانند میاستنی گراویس یا اسپاستیسیتی دارد، ممکن است تزریق بوتاکس انجام نشود.

مطمئن شوید که تمام درمان ها و داروهای میگرن پاسخ مثبتی نداده اند. بیشتر اوقات، بوتاکس به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می شود، زمانی که روش های سنتی اثری نداشته اند.

اولین قدم برای انجام بوتاکس، یافتن یک کلینیک معتبر و پزشک متخصص در درمان بوتاکس است. برای یک بیمار برای اولین بار ۲ درمان با فاصله ۱۲ هفته برنامه ریزی می شود. اگر تزریق‌ها مؤثر باشند، بوتاکس ممکن است برای درمان طولانی‌مدت استفاده شود که در آن هر ۳ ماه یک بار نیاز به تزریق دارید.