فشار خون از جمله مواردی است که تاثیر زیادی روی سلامتی افراد دارد و در واقع ممکن است زمینه ساز بیماری های دیگری چون آنوریسم مغزی و خونریزی مغزی  شود. به همین دلیل توجه به سطح فشار خون نرمال و شرایطی که در آن بیمار به حالت پایدار قرار گرفته باشد بسیار اهمیت دارد. از آنجائیکه مواردی از قبیل سکته مغزی در پس فشار خون بالا امری مشهود و احتمال ایجاد آن هست در این مطلب تصمیم گرفتیم به فشار خون و چگونگی کنترل آن بپردازیم که امید است مثمر ثمر خوانندگان واقع شود.

فشار خون بالا در موارد بسیاری علائم چندانی از خود بروز نمی دهد و همین به معنی عدم پیگیری صحیح از سمت بیمار و ایجاد شرایطی است که در آن ممکن است خطراتی بالقئه بیمار را تهدید کنند

درباره فشار خون 

زمانی که قلب شما در حال تپش است و خون را با فشار وارد رگها می کند در دو خالت دیاستول و سیستول این عملیات را انجام می دهد، در حقیقت بطن چپ قلب، خون را با فشار وارد رگ ها می کند و زمانی این پمپاژی که در قلب شما اتفاق می افتد و خون برای رساندن مواد غذایی وارد رگها می شود فشاری که خون به دیواره رگها وارد می کند همان فشار خون را مطرح می کند، زمانی گه قلب منقبض می شود و خون پمپ می شود در حالت سیستول (عدد بالایی فشار) و زمانی که قلب در حالت استراحت قرار می گیرد به آن دیاستول گفته می شود که همان عدد کمتر فشار خون است گه مثلا به شما گفته می شود ۱۲ روی ۸٫

فشار خون نرمال

محدوده فشار خون نرمال برای هر فرد بر اساس شرایط عادی بدن ممکن است کمی پائینتر و یا کمی بالاتر از حد نرمال باشد، در حقیقت فشار طبیعی عددی به اندازه ۱۲ روی ۸ است که ممکن است تا ۱۳٫۹ روی ۸٫۹ براساس ضرایط بیمار افزونی داشته باشد و در محدوده عادی به حساب بیاید ولی عددی بالاتر از این باید بررسی شود تا علت بالارفت فشار بیمار پیدا و درمان انجام شود.

فشار خون بالا 

فشار بیشتر از عدد ۱۴ روی ۹ فشار خون بالا در نظر گرفته می شود و این اتفاق می تواند باعث تحمیل یک بار اضافه روی قلب و یا شریانها شود، ایجاد پلاک در رگها و رسوب آن که به آن در اصطلاح لخته خون (آترواسکلروزیس) گفته می شود هم از دیگر اتفاقاتی است که فشار خون ایجاد می کند، اگر شریان های شما در مسیر رسیدن به قلب با این کلات ها یا لخته ها مسدود شوند یک حمله قلبی در کمین بیمار خواهد بود، عبور این لخته ها و رسیدن آن به شریانهای مغزی و انسداد آنها سکته مغزی و اگر لخته ها در ریه ها و شریان های ریه قرار بگیرند آمبولی ریه در  پی خواهد بود.

در کنار اینها فشار خون بالا می تواند دیواره رگهای مغز را باریک و با پاره شدن شریان در مغز خونریزی مغزی یا همان سکته هموراژیک را ایجاد کند، همه اینها نشان می دهد که فشار خون بالا نباید دست کم گرفته شود و بیماری که متوجه فشار بالای خون می شود باید سریعتر نسبت به درمان آن اقدام کند.

فشار بالا رگهای دیگر اعضای بدن مانند کلیه، چشم ها، پاها و غیره را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و یکی از مهمترین عوامل در حملات قلبی و بیماری های قلبی در نظر گرفته می شود.

عوامل ایجاد کننده فشار خون بالا

فشار خون در روز بالا و پائین می شود، این بسته به میزان مایعاتی که در روز مصرف می کنید، بسته به زمانی از روز که در آن سر می کنید و همین طور کارهایی که انجام داده اید متفاوت است، خیلی طبیعی است وقتی شما دچار تنش و یا اضطراب می شوید فشار خونتان بالا می رود و وقتی در حالت فعالیت ورزشی قرار می گیرید یا تنفس شما تند تر از حد عادی است فشار بالاتر از حد عادی خواهد بود.

عواملی که می تواند باعث این افزایش فشار شود اغلب به طور کامل مشخص نیست ولی تنش های روزانه و احساسات، خواب و استراحت، ورزش و عوامل اینچنینی از عوامل عادی در این زمینه هستند و اینکه در طول روز فشار یک عدد ثابت نیست و بر اساس زمان و شرایط ممکن است تغییر داشته باشد ولی تغییر سبک زندگی و یا به قولی لایف استایل شما در روند تغییرات موثر خواهد بود.

برخی عواملی که در فشارخون ارتباط دارند:

• سیگار کشیدن
• اضافه وزن
• سنین بالا
• نوشیدنی های الکلی
• استرس و تنش
• نداشتن فعالیت فیزیکی کافی در روز
• سوابق خانوادگی فشار خون
• چه زمانی می گویند من فشار خون دارم

اینکه در یک لحظه و موقت فشار شما از رنج عادی بالاتر برود نشانه داشتن فشار خون نیست بلکه سابقه طولانی مدت در بالا بودن فشار نشان دهنده این است که شما دچار فشار خون بالا هستید، به زبان ساده تر وقتی که برای یک مدت طولانی فشارتان از سطح فشار خون نرمال بالاتر باشد یعنی شما فشار خون گرفته اید.

بیماری فشار خون می تواند منجر به برخی بیماری های دیگر از قبیل مشکلات غروق کرونر قلب شود، بنابراین اگر با این شرایط رو به رو شدید هر چه سریعتر نسبت به درمان اقدام کنید.

کنترل فشار خون

این سوال هم ساده است و هم مهم، بالابودن فشار شما را از زندگی تان باز می کند، سرگیجه، سردرد، به قولی منگ بودن در روز، پوستی که از حد عادی قرمزتر و یا تیره تر می شود و مشکلات عدیده ای که این مسئله می تواند ایجاد کند بسیار آزاردهنده است و اغلب بیمارانی که به مطب و کلینیک من مراجعه می کنند اولین شکایتشان این علائم آزاردهنده است، بنابراین مهم است زمانی که احساس می کنید فشارتان بالا رفته چه کاری انجام دهید و یا اینکه چطور سطح فشار خون نرمال را حفظ کنید.

چگونه مانع بالا رفتن فشار خون شویم؟ 

• غذای روزمره تان را سلامت انتخاب کنید، مقدار زیادی سبزی و میوه بخورید، نمک، چربی را در رژیم غذاییتان کاهش دهید
• ورزش کنید
• سیگار را ترک کنید
• الکل را البته زیر نظر پزشک ترک کنید و یا محدود کنید
• وزنتان را کنترل کنید

برای برخی افراد اینها به تنهایی کافی نیست بلکه باید زیر نظر پزشک متخصص از دارو با دوز مناسب کمک بگیرند، بنابراین اگر مشکل فشار خون دارید این می تواند مقدمه ای برای مشکلات بزرگتر باشد پس نسبت به درمان و تغییر شکل زندگیتان اقدام کنید.

کنترل فشار خون برای رساندن حد نرمال

اگر سابقه فشار خون دارید و یا علائم بدنتان می گوید که تغییری در سطح فشار خون شما ایجاد شده به پزشک مراجعه کنید و از دستگاههای سنجش فشار کمک بگیرید

نحوه کنترل فشارخون خانگی 

علائمی مانند سردرد، سرگیجه، پرخونی صورت و گرگرفتگی از علائم فشار خون است. از یک فشار سنج استفاده کنید اگر فشارتان از حد عادی بالاتر رفته است، بهتر است از مقداری آب غوره استفاده کنید، کمی استراحت کنید و یا از یک قرص کاپتوپریل زیر زبانتان استفاده کنید و در عین حال با پزشک متخخص و یا اورژانس غافل نشوید.

دکترل بتول دادخواه متخصص مغز و اعصاب