پیشگیری از درد پشت سر!
سوالات زیادی در مورد سردرد برای بیماران پیش می آید که چرا سردرد پشت سر دارند، چه عواملی باعث سردرد می شود و چه راهی برای درمان آن وجود دارد؟ باید توجه داشته باشید که سردرد به تنشی، خوشه ای، برگشتی و میگرنی تقسیم می شود. و هر کدام علت و عوامل خاص خود را دارد. در مورد انواع سردردها و علت و عوامل آنها کلیک کنید.
چه عواملی باعث درد پشت سر می شود؟
سردرد می تواند به تنهایی علت اصلی درد بوده و هم نشانه ای از مشکلات قسمتی دیگر از بدن باشد. علت به وقوع پیوستن سردرد ها همیشه مشخص نیست و همچنین علت و محل آن می تواند متفاوت باشد. این مقاله به پنج علت از شایعترین علت های درد پشت سر نگاهی داشته است این پنج علت عبارتند از:
- درد پشت سر های تنشی
- میگرن
- درد پشت سر های ناشی از مصرف بیش از حد دارو ها
- نورآلژی اکسی پیتال یا پس سری
- سردرد ناشی از ورزش کردن
همچنین نشانه ها، درمان های احتمالی و روش های پیشگیری آنها نیز بیان خواهد شد.
سردرد تنشی
سردرد های تنشی شایع ترین علت درد پشت سر هستند. این سردرد ها می توانند تا ۷ روز ادامه یافته و یا مختصر بوده و تنها به کوتاهی ۳۰ دقیقه باشند.
علائم سردرد تنشی عبارتند از:
- احساس فشار در اطراف پشت یا جلوی سر
- درد خفیف تا متوسط و حتی گاهی شدید
- دردی که با ورزش کردن بدتر نمی شود.
- نداشتن حالت تهوع و استفراغ
درمان درد پشت سر تنشی
هنگامی که درد پشت سرها متداول نیستند مصرف دارو های مسکن درد مانند آسپرین یا استامینوفن معمولا کافی است.
هنگامی که این سردرد ها به صورت متداول رخ می دهند، درمان های جایگزین می توانند به کاهش مدت زمان درد و تعداد دفعات رخداد آنها کمک کنند. گزینه های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- تکنیک های آرام سازی یا ریلکسیشن
- درمان با رفتار های شناختی درمانی (CBT)
- ماساژ دادن
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
عوامل و پیشگیری از درد پشت سر
عامل درد پشت سر های تنشی در حال حاضر شناخته شده نیست اما عوامل متعددی آغازگران بالقوه این فرایند هستند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- استرس
- خستگی
- کمبود خواب
- نخوردن یک وعده غذایی
- حالت بدنی نامناسب
- آرتروز یا ورم مفاصل
- درد سینوسی
- عدم نوشیدن آب به مقدار کافی
میگرن
میگرن یک نوع شایع از سردردهای عود کننده است که اغلب از کودکی شروع شده و تعداد رخداد آن همراه با افزایش سن بیشتر می شود. میگرن می تواند در بزرگسالی، مخصوصا در خانم های ۳۵ تا ۴۵ سال چند بار در هفته اتفاق بیفتد.
علائم شایع میگرن شامل موارد زیر می شوند:
- درد شدید و ضربان دار در یک قسمت از سر
- حالت تهوع و استفراغ
- اختلال در دید
- افزایش حساسیت به نور، صدا و بو
- حساسیت به لمس در ماهیچه ها و حساسیت پوست
- تداوم درد از چند ساعت تا چند روز
- بدتر شدن سردرد با انجام فعالیت فیزیکی
گاهی اوقات قبل از شروع درد میگرن، فرد اورا یا اختلال حسی بینایی مانند فلاش های نوری یا دیگر اختلال های دیداری را تجربه می کند.
علت درد میگرن
میگرن ها می توانند توسط عواملی مختلف و مختص به فرد ایجاد شوند. این عوامل می توانند احساسی، فیزیکی، محیطی، مربوط به رژیم غذایی یا مربوط به دارو ها باشند و شامل موارد زیر نیز می شوند:
- اضطراب، استرس و افسردگی
- نورهای بسیار درخشنده و فلاش زن، صداهای بلند، رایحه های قوی
- کمبود مواد غذایی
- خواب ناکافی
- انواع معینی از غذاها مانند پنیر، شکلات و کافئین
- تغییرات هورمونی
- قرص های ضد بارداری
درمان میگرن
تصور می شود که میگرن ها توسط عوامل التهاب آوری که حسگر های درد را در عروق خونی و اعصاب سر تحریک می کنند به وجود می آیند. میگرن ها می توانند با مصرف داروهایی مسکن مانند آسپرین و استامینوفن و استراحت در اتاقی تاریک رفع شوند.
اگر مسکن های معمولی جوابگو نبودند، پزشک می تواند داروهای ضد میگرنی (که به تریپتان ها نیز شناخته می شوند) را تجویز کند. دانشمندان گمان می کنند این دارو ها سبب انقباض و کوچکتر شدن عروق خونی شده که این خود موجب برعکس شدن تغییراتی است که سبب ایجاد میگرن می شوند. هر چه سریعتر حمله میگرنی درمان شود، دارو موثرتر است.
پیشگیری از میگرن
اقداماتی وجود دارند که افراد می توانند جهت کاهش احتمال ابتلا به میگرن انجام دهند. این اقدامات شامل موارد زیر می شوند:
- مصرف داروهای مورد استفاده در صرع، افسردگی، و فشار خون بالا
- مدیریت استرس، ورزش کردن، آرام سازی یا ریلکسیشن و فیزیوتراپی
- یادداشت کردن و اجتناب از عوامل مختص به فرد از جمله مواد غذایی مشخص که سبب آغاز یک سردرد میگرنی در او می شوند.
- هورمون درمانی
عوارض دارو و بروز سردرد
در صورتی که فرد بیش از اندازه از داروهای مسکن جهت تسکین دیگر انواع سردرد ها استفاده کند ممکن است دچار درد پشت سر ناشی از استفاده بیش از حد دارو ها شود.
سردرد های ناشی از مصرف بیش از حد دارو ها به عنوان سردرد های راجعه نیز شناخته می شوند. مصرف گاه به گاه مسکن ها هیچگونه مشکلی به وجود نمی آورد. هر چند، هنگامی که جهت تسکین درد پشت سر یک داروی مسکن برای مدتی طولانی به تعداد بیش از ۲ یا ۳ بار در هفته مصرف می شود سردرد های راجعه یا ناشی از مصرف بیش از حد دارو ها می توانند اتفاق افتد.
علائم اصلی این سردرد ها شامل موارد زیر می شوند:
- تداوم درد، تقریبا به مدت یک روز
- بدتر شدن درد هنگام بیدار شدن از خواب
- داشتن درد پشت سر پس از قطع مصرف داروی مسکن
همچنین مشکلات مرتبط با درد پشت می تواند:
- حالت تهوع
- اضطراب
- تحریک پذیری (بد اخلاقی)
- کمبود انرژی
- ضعف فیزیکی
- مشکل در تمرکز
- از دست دادن حافظه
- افسردگی
درمان سردرد
معمولا بهترین درمان برای درد پشت سر ناشی از مصرف بیش از حد دارو، قطع مصرف کلیه داروهای مسکن است. سردرد ها در ابتدا بدتر شده اما سریعا برطرف می شوند. پس از آن مسکن های معمولی می توانند استفاده شوند.
در موارد شدیدتر، فرد باید با پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند. ممکن است جهت شکستن چرخه استفاده از مسکن، به فیزیوتراپی و رفتاردرمانی نیاز باشد. برای برخی داروها مانند مخدر ها، از آنجایی که قطع یکباره مصرف خطرناک است، پزشک باید به صورت مرحله ای دوز دارو را کم کند.
پیشگیری از سردرد
جهت پیشگیری از درد پشت سر های ناشی از مصرف بیش از حد دارو ها، فرد باید جهت تسکین درد پشت سر از مصرف دارو های مسکن بیش از چند بار در هفته اجتناب کند. اگر سردرد هایی که نیاز به مصرف مسکن دارند مداوم و مکرر هستند فرد باید از یک پزشک کمک گیرد.
نورآلژی
نورآلژی پس سری، سردردی مشخص است که از قاعده گردن شروع شده و تا به پس سر و پشت گوش ها انتشار می یابد.
این نوع درد پشت سر با آسیب و تحریک پذیری اعصاب پس سری ارتباط دارد که از پشت گردن تا قاعده جمجمه امتداد می یابند.
این آسیب یا تحریک پذیری می تواند توسط بیماری های زمینه ای، تنش گردن یا دیگر عوامل ناشناخته بوجود آید.
درد ناشی از نورآلژی پس سری می تواند شدید باشد. دیگر علائم شامل موارد زیر می شوند:
- داشتن دردی ضربان دار و مداوم یا همراه با سوزش
- شوک های متناوب یا دردهای حاد لحظه ای (تیر کشیدن)
- درد اغلب در یک سمت سر وجود دارد و می تواند به وسیله حرکت دادن گردن آغاز شود.
- حساسیت به لمس در جمجمه
- حساسیت به نور
تشخیص نورآلژی پس سری
به دلیل تشابه علائم، نورآلژی پس سری می تواند با میگرن یا نوع دیگری ازدرد پشت سرگرفته شود. یک معیار تمایز این درد پشت سر به وجود آمدن آن هنگام اعمال فشار بر پشت گردن و جمجه است.
گاهی اوقات پزشک ممکن است با تزریق یک ماده بی حس کننده موضعی جهت قطع ارتباط اعصاب پس سری، نورآلژی پس سری را تشخیص دهد. به اینصورت که اگر فرد پس از تزریق، از درد رهایی یافت معلوم می شود که مبتلا به نورآلژی پس سری است.
از آنجایی که احتمال دارد نورآلژی پس سری علامت اختلالی دیگر باشد، پزشک ممکن است وجود دیگر عوامل زمینه ای را هم بررسی کند.
عوامل نورآلژی پس سری
عوامل احتمالی شناخته شده شامل موارد زیر می شوند:
- آسیب دیدن ستون فقرات یا دیسک های بین آنها
- استئوآرتریت (ورم مفاصل و استخوان)
- تومور ها
- نقرس
- آسیب عصبی ناشی از دیابت
- التهاب عروق خونی
- عفونت
درمان نورآلژی پس سری
اعمال بسته های گرما زا، استراحت، ماساژ، فیزیوتراپی و استفاده از داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا ناپروکسن می تواند به کاهش سطوح درد کمک کند. انواع مختلف بسته های گرما زا به صورت آنلاین در دسترس می باشند.
اگر درد فرد شدید است، شل کننده های عضلانی خوراکی یا داروهای بلوکه کننده عصبی (بی حس کننده ها) ممکن است مورد نیاز باشند. برای درد های بسیار شدید، بی حسی موضعی یا تزریق استروئید مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی مواقع نادر، ممکن است جهت کاهش فشار بر روی اعصاب یا بلوکه کردن پیام های درد این قسمت از بدن جراحی نیاز باشد.
آیا ورزش کردن می تواند باعث سردرد شود؟
سردرد های ناشی از ورزش کردن با انجام فعالیت های فیزیکی شدید در ارتباط هستند. این سردرد ها به صورت ناگهانی و فورا پس از ورزش کردن شروع شده و به سرعت شدت می یابند. طیف وسیعی از فعالیت ها (از بلندکردن وزنه ها یا دویدن تا داشتن رابطه جنسی و زور زدن در توالت) می توانند آغازگر این درد پشت سر باشند.
درد پشت سر چه علائمی دارد؟
علائم این سردرد شامل دردی نبض دار در دو طرف سر است که می تواند از ۵ دقیقه تا ۲ ساعت تداوم یابد. در این سردرد ها معمولا رخداد یکی بر دیگری تاثیر ندارد اما ممکن است علائمی شبیه میگرن نیز ایجاد کند.
پیشگیری از درد پشت سر
عوامل این سردرد ها ناشناخته است. این سردرد ها معمولا تنها برای مدت ۳ تا ۶ ماه رخ می دهند. شیوه های پیشگیری عود کردن این سردرد ها شامل موارد زیر می شود:
مصرف دارو های مسکن قبل از ورزش کردن
- اجتناب از فعالیت های شدید
- به خوبی گرم کردن
- نوشیدن مایعات کافی
- خوردن غذاهای مقوی
- داشتن خواب کافی
درمان شامل استفاده از داروهای مسکن عادی جهت درد پشت سر مانند آسپرین و استامینوفن می شود. در انتها باید گفت اگر فردی مبتلا به سردردی شدید است، او تنها نیست. حدود ۵۰ درصد بزرگسالان در سرتاسر جهان هر ساله حداقل مبتلا به یک درد پشت سر شوند. درد پشت سر می تواند دردناک بوده و هنگام رخ دادن فلج کننده باشند.
سردرد ها به شدت شایع بوده و بسیاری از آنها سردرد هایی هستند که به صورت خود به خود خوب می شوند. هرچند که برخی می توانند دلایلی جدی داشته باشند. هر فردی که در ارتباط با درد ناحیه پس سر خود نگران است باید با یک پزشک ملاقات کرده و توصیه های پزشکی را از او دریافت کند.
مشکلات گردن و آرتروز
درگیری نواحی گردن و اعضای آن منجر به سردرد می شود و حتی مواردی مانند دایسکشن عروق یا پارگی عروق ( شریان کاروتید و یا شریان ورتبرال) بیمار ابتدا درد گردن و بعد درد سر ایجاد شده و منجر به سکته مغزی می شود بنابراین درد گردن خطرناک است، از جمله موارد معمول که برای این موضوع می توان نام برد آرتروز مخصوصا در سنین بالا است که منجر به سردرد پشت سر می شوند، این سردرد هم در نواحی پشت سر و هم در نواحی جلوی سر می شود که بیمار در هنگام برخواستن از خواب با درد در ناحیه سر مواجه هستند و این در طول روز با فعالیت کمتر می شود.
گرچه سردردهای صبحگاهی اگ به صورتی باشند که شدید بوده و بیمار در اثر سردرد از خواب بیدار شود شرایط متفاوتی است و ممکن است این سردرد ها خطرناک و مربوط به تشکیل تومور مغزی باشند بنابراین اگر نوع سردرد شما در صبح به شکلی است که سردرد شما را از خواب بیدار می کند لازم است تا هرچه سریعتر به بررسی علت آن بپردازید تا درمان مناسب در نظر گرفته شود، مقاله زیر راجع به این بیماران و تحقیقات اخیر در رابطه با آنها آورده شده است
درمان سریع درد پشت سر
برای اینکه بتوانید درد پشت سرتان را کنترل کنید و تا زمان مراجعه به پزشک از دردتان کم کنید می توانید به این توصیه ها عمل کنید
۱- سرتان را گرم نگه دارید
۲- سعی کنید استراحت کنید و سرتان را بی حرکت نگه دارید
۳- مصرف مسکن ها به طور موقت تا پیدا کردن دلیل واقعی سردرد کمک کننده است
۴- مایعات زیاد بنوشید
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
