حملات پانیک، احساسات شدید و ناگهانی ترس هستند که باعث علائم فیزیکی مانند ضربان قلب، تنفس سریع و تعریق می شوند. برخی از افرادی که حملات پانیک را تجربه می کنند، دچار اختلال پانیک، نوعی اختلال اضطرابی می شوند. درمان و داروها می توانند حملات پانیک و اختلال پانیک را درمان کنند.

حمله پانیک چیست؟

حمله پانیک باعث ایجاد احساسات ناگهانی و موقتی ترس و واکنش‌های فیزیکی شدید در پاسخ به موقعیت‌های عادی و غیرتهدیدکننده می‌شود. هنگامی که دچار حمله پانیک می شوید، ممکن است زیاد عرق کنید، در تنفس مشکل داشته باشید و احساس کنید که قلبتان تند می زند. ممکن است احساس کنید که دچار حمله قلبی شده اید.

حملات پانیک ویژگی اصلی اختلال پانیک است. اما آنها می توانند در کنار شرایط دیگر رخ دهند، مانند:

• اختلالات اضطرابی.
• اختلالات خلقی.
• فوبیاها
• اختلالات روان پریشی.
• اختلالات مصرف مواد
• اختلالات مرتبط با تروما و استرس.
• شرایط پزشکی خاص

در حالی که حملات پانیک به خودی خود برای سلامتی خطرناک یا مضر نیستند، حملات مکرر می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی و سایر مسائل شود.

تفاوت بین حمله پانیک و حمله اضطراب چیست؟

تفاوت اصلی این است که برخی از عوامل استرس زا اغلب باعث حملات اضطرابی می شوند و ممکن است به تدریج ایجاد شوند. در مقابل، حملات پانیک معمولاً به طور غیرمنتظره و ناگهانی اتفاق می‌افتند.

اضطراب اغلب باعث علائم فیزیکی مانند ضربان قلب یا درد معده می شود. اما این علائم عموماً شدت کمتری دارند و بیشتر از حمله پانیک که علائم بسیار شدید اما مختصری دارند، طول می کشند.

اختلال پانیک چیست؟

اختلال پانیک یک اختلال اضطرابی است که شامل حملات پانیک متعدد غیرمنتظره می شود. یکی از ویژگی‌های اصلی اختلال هراس این است که حملات معمولاً بدون هشدار اتفاق می‌افتند و به دلیل سلامت روانی یا شرایط فیزیکی دیگری نیستند. اغلب محرک خاصی برای آنها وجود ندارد. همه کسانی که حمله پانیک را تجربه می کنند به اختلال پانیک مبتلا نمی شوند.

حملات پانیک چقدر رایج است؟

تقریباً ۲ تا ۳ درصد از مردم به اختلال هراس مبتلا هستند. احتمال ابتلا به اختلال پانیک در زنان نسبت به مردان دو برابر بیشتر است.

علت

چیست؟

حمله پانیک به طور ناگهانی اتفاق می افتد. علائم معمولاً در عرض ۱۰ دقیقه پس از شروع به اوج خود می رسد و بلافاصله پس از آن ناپدید می شود. علائم فیزیکی حمله پانیک عبارتند از:

• درد قفسه سینه.
• ضربان قلب.
• دشواری در تنفس، مانند تهویه هوا.
• لرزیدن یا لرزش.
• حالت تهوع.
• تعریق.
• سوزن سوزن شدن یا بی حسی در انگشتان دست یا پا.

ممکن است احساس کنید:

• وحشت شدید
• احساس خفگی
• ترس از دست دادن کنترل
• غیرواقعی شدن یا مسخ شخصیت (احساس جدا شدن از خود).

حمله پانیک چقدر می تواند طول بکشد؟

حملات پانیک معمولا ۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد. اما برخی از افراد حملاتی را تا یک ساعت گزارش کرده اند.

چه چیزی باعث حملات پانیک می شود؟

هنوز روشن نیست که چرا برخی از افراد حملات پانیک را تجربه می کنند یا به اختلال پانیک مبتلا می شوند. مغز و سیستم عصبی نقش کلیدی در نحوه درک و مدیریت ترس و اضطراب دارند. محققان تصور می کنند که اختلال عملکرد آمیگدال – بخشی از مغز که ترس و سایر احساسات را پردازش می کند – ممکن است ریشه این شرایط باشد. آنها همچنین فکر می کنند عدم تعادل شیمیایی در اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA)، کورتیزول و سروتونین ممکن است نقش مهمی داشته باشد.

خطر ابتلا به اختلال پانیک در صورت داشتن موارد زیر افزایش می یابد:

سابقه خانوادگی: اختلالات اضطرابی، از جمله اختلال هراس، اغلب در خانواده ها دیده می شود. اگر یکی از بستگان درجه اول شما (خواهر و برادر بیولوژیکی، فرزندان یا والدین) به این بیماری مبتلا باشد، خطر ابتلا به اختلال پانیک ۴۰ درصد افزایش می یابد.
شرایط سلامت روان: افرادی که دارای اختلالات اضطرابی، افسردگی یا سایر شرایط سلامت روان هستند، بیشتر مستعد حملات پانیک هستند.
تجارب نامطلوب دوران کودکی (ACE): ACE ها تجربیات منفی هستند که بین ۱ تا ۱۷ سالگی اتفاق می افتد. این تجربیات معمولاً رویدادهای آسیب زا هستند. ACE ها می توانند به ایجاد حملات پانیک و اختلال پانیک کمک کنند.

چه چیزی باعث حملات پانیک می شود؟

اغلب هیچ محرک خاصی برای حملات پانیک وجود ندارد. اما افرادی که فوبیا دارند می توانند محرک های مرتبط با فوبیا را تجربه کنند که منجر به حمله پانیک می شود. به عنوان مثال، فردی مبتلا به سوزن هراسی ممکن است در صورت نیاز به گرفتن خون برای آزمایش پزشکی دچار حمله پانیک شوند. برای برخی افراد، ترس از داشتن یک حمله پانیک اغلب برای شروع آن کافی است. توجه به این نکته مهم است که یکی از معیارهای اختلال پانیک این است که حملات پانیک محرک شناخته شده ای نداشته باشند.

علل حملات پانیک

مشخص نیست که چه چیزی باعث حملات پانیک یا اختلال پانیک می شود، اما این عوامل ممکن است نقش داشته باشند:

• ژنتیک
• استرس زیاد
• خلق و خوی که بیشتر به استرس حساس است یا مستعد احساسات منفی است
• تغییرات خاصی در مغز

حملات پانیک ممکن است در ابتدا به طور ناگهانی و بدون هشدار ظاهر شوند، اما با گذشت زمان، معمولاً در موقعیت های خاصی ایجاد می شوند.

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که واکنش طبیعی بدن در حملات پانیک دخیل است. به عنوان مثال، اگر یک خرس به دنبال شما بیاید، بدن شما به طور غریزی واکنش نشان می دهد. ضربان قلب و تنفس شما با آماده شدن بدن برای یک موقعیت خطرناک تسریع می شود. بسیاری از واکنش های مشابه در حمله پانیک رخ می دهد. اماهنوز روشن نیست که چرا وقتی هیچ خطری وجود ندارد، حمله پانیک رخ می دهد

حملات پانیک چگونه تشخیص داده می شوند؟

پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی فرد سوال خواهد کرد. آنها ممکن است آزمایشاتی را برای رد شرایط پزشکی که باعث علائم مشابه حملات پانیک می شوند، مانند بیماری قلبی، بیماری تیروئید و مشکلات تنفسی (تنفسی) انجام دهند.

اختلال پانیک چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک می تواند اختلال هراس را بر اساس معیارهای موجود در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) تشخیص دهند. هنگامی که حملات پانیک مکرر و غیرمنتظره و همچنین یک ماه یا بیشتر از موارد زیر را دارید، ممکن است پزشک اختلال پانیک را تشخیص دهد:

• گرانی دائمی در مورد حملات پانیک بیشتر یا عواقب آن.
• تغییر رفتارهای خود برای جلوگیری از موقعیت هایی که فکر می کنید ممکن است باعث حمله شود.
• علاوه بر این، حملات نمی توانند به دلیل اثرات مستقیم یک ماده یا شرایط پزشکی عمومی باشند. و نمی‌توان آن‌ها را با شرایط سلامت روان دیگری مانند فوبیا یا PTSD توضیح داد.

حملات پانیک و اختلال پانیک چگونه درمان می شوند؟

روان درمانی، داروها یا ترکیبی از هر دو در درمان حملات پانیک و اختلال پانیک بسیار موثر هستند. مدت زمانی که به درمان نیاز دارید بستگی به شدت بیماری و میزان پاسخ شما به درمان دارد.

روان درمانی

روان درمانی (گفتار درمانی) اصطلاحی برای انواع تکنیک های درمانی است که هدف آن کمک به فرد در شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای ناسالم است. انواع خاصی از روان درمانی که می تواند به حملات پانیک و اختلال پانیک کمک کند عبارتند از:

درمان شناختی رفتاری (CBT): در این نوع درمان، افکار و احساسات خود را با یک متخصص سلامت روان در میان می‌گذارید. این متخصص به شناسایی محرک‌های حمله پانیک کمک می‌کند تا بتوانید تفکر، رفتار و واکنش‌های خود را تغییر دهید. همانطور که شروع به واکنش متفاوت به محرک ها می کنید، ممکن است حملات کاهش یافته و در نهایت متوقف شوند.
مواجهه درمانی: این شامل قرار دادن تدریجی و مکرر شما – در تخیل و یا در واقعیت – در معرض هر چیزی است که باعث حمله پانیک می شود. با گذشت زمان، یاد می گیرید که به جای ایجاد اضطراب و وحشت، با موقعیت کنار بیایید. همچنین تکنیک‌های تمدد اعصاب، مانند تمرین‌های تنفسی را یاد خواهید گرفت تا اضطراب خود را در طول فرآیند مدیریت کنید.

چه دارویی مناسب حمله پانیک است؟

داروهای ضدافسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی می‌توانند حملات پانیک را کمتر یا شدیدتر کنند. پزشک ممکن است مهارکننده های بازجذب انتخابی سروتونین (SSRIs) یا مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) را تجویز کنند. SSRI ها شامل فلوکستین (Prozac®) و پاروکستین (Paxil®) هستند. SNRIها شامل دولوکستین (Cymbalta®) و ونلافاکسین (Effexor®) هستند.
داروهای ضد اضطراب: پزشک معمولاً بنزودیازپین ها را برای درمان و پیشگیری از حملات پانیک تجویز می کنند. آنها به اضطراب کمک می کنند اما پتانسیل اعتیاد دارند، بنابراین مهم است که آنها را با احتیاط مصرف کنید. این داروها عبارتند از آلپرازولام (Xanax®) و لورازپام (Ativan®).

چگونه می توانم از حملات پانیک جلوگیری کنم؟

پزشک می تواند به شما کمک کند تا محرک هایی را که باعث حملات پانیک می شوند شناسایی کنید. در طول روان درمانی، استراتژی هایی را برای مدیریت رویدادهای محرک و جلوگیری از حمله یاد می گیرید. همچنین می توانید این اقدامات را برای کاهش خطر ابتلا به حمله پانیک انجام دهید:

• از مصرف کافئین، الکل و سیگار خودداری کنید. اینها می توانند حملات پانیک را بدتر کنند.
• به طور منظم ورزش کنید تا به شما کمک کند استرس را مدیریت کنید، تنش را از بین ببرید و خلق و خوی خود را تقویت کنید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• استرس را با روش های سالم مدیریت کنید.
• قبل از مصرف مکمل های گیاهی یا داروهای بدون نسخه (OTC) با ارائه دهنده خود صحبت کنید. برخی مواد می توانند اضطراب را افزایش دهند.

چشم انداز حملات پانیک و اختلال پانیک چیست؟

با درمان، بیشتر افرادی که حملات پانیک را تجربه می کنند یا اختلال پانیک دارند بهتر می شوند. بدون درمان، افراد مبتلا به اختلال پانیک در معرض خطر بیشتری برای افکار خودکشی هستند. همچنین ممکن است کیفیت زندگی به دلیل اختلال در عملکرد اجتماعی کاهش دهد.

چگونه می توانم حمله پانیک را متوقف کنم؟

در حالی که هیچ راهی برای توقف فوری حمله پانیک بلافاصله پس از شروع آن وجود ندارد، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای مدیریت علائم تا زمانی که حمله برطرف شود، انجام دهید، از جمله:

تمرین تنفس عمیق: تهویه بیش از حد یکی از علائم حملات پانیک است که می تواند ترس را افزایش دهد. تنفس عمیق می تواند علائم هراس را در طول حمله کاهش دهد. تا جایی که می توانید به آرامی، عمیق و آرام از طریق بینی نفس بکشید و به آرامی از طریق دهان نفس خود را بیرون دهید. چشمان خود را ببندید و روی تنفس خود تمرکز کنید.

اذعان به این که دچار حمله پانیک هستید: دانستن این که دچار حمله پانیک هستید – و نه یک دوره خطرناک سلامتی – می تواند به مدیریت ترسی که تجربه می کنید کمک کند. به خود یادآوری کنید که حمله موقتی است و خواهد گذشت.
شل کردن عضلات: حملات اضطرابی می تواند باعث شود که عضلات خود را منقبض کنید. برای کاهش تنش و حضور خود، روی آرام کردن یک گروه عضلانی در یک زمان تمرکز کنید.
تمرین تمرکز حواس: حمله پانیک می تواند باعث شود که شما از واقعیت پیرامون دور شوید. تمرکز حواس را تمرین کنید و روی زمان حال تمرکز کنید..

چگونه می توانم به فردی که دچار حمله پانیک شده است کمک کنم؟

اگر فردی که می شناسید دچار حمله پانیک شده است، می توانید کارهای زیر را برای کمک به او انجام دهید:

• با آنها بمانید و آرام باشید.
• از آنها بپرسید که چه نیازی دارند.
• با جملات کوتاه و ساده با آنها صحبت کنید.
• به آنها کمک کنید روی زمان حال تمرکز کنند.
• با شمردن آهسته تا پنج برای هر دم و بازدم به آنها کمک کنید تنفس عمیق را تمرین کنند.
• به آرامی و با اطمینان به آنها اطمینان دهید که ایمن هستند و حمله موقتی است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

برخی از حملات پانیک علائمی دارند که می توانند شبیه یک مشکل فیزیکی مانند حمله قلبی باشند. اگر درد قفسه سینه، مشکل در تنفس یا از دست دادن هوشیاری دارید، به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید. همچنین اگر :

• اضطراب مزمن (طولانی) که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند.
• مشکل در تمرکز.
• تحریک پذیری شدید.
• ترس از ترک خانه (اگورافوبیا).
• علائم حمله پانیک که بیش از ۱۵ دقیقه طول می کشد.
• مشکلات خواب

حملات پانیک می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. اگرچه آنها از نظر جسمی مضر نیستند، اما می توانند بر سلامت روان شما تأثیر بگذارند و شما را از انجام کارهایی که دوست دارید باز دارند. از اینکه به پزشک خود بگویید که دچار حملات پانیک هستید، خجالت نکشید. پزشک می تواند به شما کمک کند بر ترس ها و اضطراب هایی که باعث حملات می شوند غلبه کنید. آنها می توانند درمان هایی مانند روان درمانی و داروها را برای درمان حملات توصیه کنند.

عوامل خطر در حملات پانیک

علائم اختلال هراس اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و زنان را بیشتر از مردان مبتلا می کند. عواملی که ممکن است خطر ابتلا به حملات پانیک یا اختلال پانیک را افزایش دهند عبارتند از:

• سابقه خانوادگی حملات پانیک یا اختلال پانیک
• استرس عمده زندگی، مانند مرگ یا بیماری جدی یکی از عزیزان
• یک رویداد آسیب زا، مانند تجاوز جنسی یا یک تصادف جدی
  تغییرات عمده در زندگی، مانند طلاق یا اضافه شدن نوزاد
• سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد کافئین
• سابقه آزار جسمی یا جنسی در دوران کودکی

عوارض حمله پانیک

حملات پانیک و اختلال پانیک در صورت درمان نشدن می‌توانند تقریباً هر بخش از زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. ممکن است آنقدر از داشتن حملات پانیک بیشتر بترسید که در حالت ترس دائمی زندگی کنید و کیفیت زندگی را تحت شعاع قرار دهد. عوارضی که حملات پانیک ممکن است ایجاد کند یا با آنها مرتبط باشد عبارتند از:

• ایجاد فوبیای خاص، مانند ترس از رانندگی یا ترک خانه
• مراقبت های پزشکی مکرر برای نگرانی های سلامتی و سایر شرایط پزشکی
• دوری از موقعیت های اجتماعی
• مشکلات در محل کار یا دانشگاه و مدرسه
• افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر اختلالات روانپزشکی
• افزایش خطر خودکشی یا افکار خودکشی
• سوء استفاده از الکل یا مواد دیگر
• مشکلات مالی

برای برخی افراد، اختلال هراس ممکن است شامل آگورافوبیا باشد – اجتناب از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که باعث اضطراب شما می‌شوند، زیرا می‌ترسید در صورت داشتن حمله پانیک نتوانید فرار کنید یا کمک بگیرید.

پیشگیری از حملات پانیک

راهکار خاصی برای جلوگیری از حملات پانیک یا اختلال پانیک وجود ندارد. با این حال، این توصیه ها ممکن است کمک کند.

• در اسرع وقت برای درمان حملات پانیک اقدام کنید
• برای کمک به جلوگیری از عود یا بدتر شدن علائم حمله پانیک، برنامه درمانی خود را دنبال کنید.
• فعالیت بدنی منظم داشته باشید