در مورد نوروپاتی دیابتی چه می دانید؟!

درباره نوروپاتی یا بیماری اعصاب محیطی 

وظیفه رشته‌های عصبی، آوردن اطلاعات از سیستم اعصاب مرکزی به محیط و یا از محیط به سیستم اعصاب مرکزی است، بنابراین به هر نوع اختلال در کار رشته‌های عصبی نوروپاتی گفته می‌شود.

نوروپاتی از شایعترین بیماریهای مغز و اعصاب

با وجود پیشرفت تکنولوژی پیشرفته هنوز بسیاری از علتهای نوروپاتی ناشناخته است اما نوروپاتی در کل می‌تواند ارثی و یا اکتسابی باشد.

علل ایجاد نورپاتی

نوروپاتی اکتسابی ممکن است در اثر اختلالات متابولیک، بیماریهای اتوایمیون، سموم و داروها و یا در اثر بیماریهای عفونی باشد اما آنچه در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، این است که تقریباً تمامی داروهایی که در طب و پزشکی از آنها استفاده می‌شوند، یکی از عوارض احتمالی آن نوروپاتی است. به عبارت دیگر هر فردی که به هر دلیلی دارو مصرف می‌کند خصوصاً در زمانهای طولانی بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به نوروپاتی قرار دارد.

 علائم نوروپاتی

بسته به اینکه حسی باشد یا حرکتی متفاوت است اما از جمله شکایت‌های حسی شایع در بیماران گزگز و مورمور دست و پا، خواب‌رفتگی، سوزن‌ سوزن شدن، درد، احساس چسبیدن چیزی به دست و پا است. از علائم نوروپاتی حرکتی نیز می‌توان به ضعف، خصوصاً ضعف در قسمت‌های انتهایی دست و پا، کم شدن قدرت دست و پا، کم شدن رفلکس‌هایی که با چکش در معاینه گرفته می‌شود و لاغر شدن ماهیچه‌های انتهایی دست و پا اشاره کرد. رنگ پریده شدن و تغییر رنگ پوست، سردی دست و پا و کم یا زیاد شدن تعریق نیز از جمله علائم نوروپاتی اتونومیک (خودمختار) است.

جذام و دیابت مهمترین علت نوروپاتی

این دو بیماری از لحاظ شیوع در رأس همه علتها قرار دارند و بیشترین نوروپاتی‌های دنیا به دلیل دیابت و جذام است.

روشهای تشخیص و درمان نوروپاتی

بعد از گرفتن شرح‌حال از بیمار و معاینه او، بهترین راه برای اثبات نوروپاتی گرفتن نوار عصب و عضله (EMG, NCV) است. در این روش به عنوان مثال با تحریک حسی بیمار، پتانسیل‌های حسی که از اعصاب به دست می‌آیند ثبت می‌شوند. با استفاده از این روش بیماری نوروپاتی و نوع آن (حسی یا حرکتی یا مخلوط) در بیمار تشخیص داده می‌شود.

 بیوپسی یا (نمونه برداری از عصب و عضله)

این روش نیز می‌تواند به تشخیص نوروپاتی کمک کند خصوصاً از این روش در نوروپاتی جذام بسیار استفاده می‌شود. انواع آزمایشات خون نیز برای اندازه‌گیری مواد سمی و بعضی داروها در خون لازم است.

درمان قطعی نوروپاتیی

تمام نوروپاتی‌های ارثی و اکثر انواع اکتسابی مانند نوع دیابتی درمان کاملی ندارند و شاید تنها راه درمان برای این افراد کنترل بهتر قند خون باشد اما برخی از نوروپاتی‌ها مانند انواع عفونی، دارویی و اتوایمیون می توانند قابل درمان باشند.

نوروپاتی محیطی یا نوروپاتی دیابتی

این بیماری زمانی ایجاد می شود که اعصاب اندام های بدن مانند دست ها، پاها و بازوها آسیب ببینند. علائم مربوطه به اعصاب آسیب دیده بستگی دارد.

سیستم عصبی محیطی

سیستم عصبی محیطی شامل انواع مختلفی از اعصاب با توابع خاص خود است، از جمله:

• اعصاب حسی ( مسئول انتقال حس، مانند درد و لمس است)
• اعصاب حرکتی  (مسئول کنترل عضلات است)
• اعصاب خودکار  (مسئول تنظیم توابع خودکار بدن مانند فشار خون و عملکرد مثانه است)

نوروپاتی دیابتی چه علائمی دارد؟

علائم اصلی نوروپاتی محیطی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بی حسی و سوزن سوزن شدن در پا یا دست
• سوزش، تیر کشیدن و درد در مناطق آسیب دیده
• از دست دادن تعادل و هماهنگی
• ضعف عضلانی، به ویژه در پا

این علائم معمولا ثابت هستند، اما ممکن است مداوم نباشند.