علت لرزش دست چیست؟
لرزش دست میتواند بدون علت یا به عنوان نشانه یک بیماری زمینهای رخ دهد. لرزش دستها علامت خطرناکی نیست، اما میتوانند فعالیتهای روزمره فرد را مختل کنند.
در بیشتر افراد لرزش خفیفی در دستها دیده میشود و این امر به ویژه هنگامی که فرد دستش را معلق نگه بدارد بیشتر جلب توجه می کند. شرایط مختلفی میتواند در بروز لرزش بیشتر نقش داشته باشد که یشترین علت آن «لرزش اساسی» است.
لرزش اساسی
لرزش اساسی به طور معمول بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهد و به طور معمول ناشی از اختلال در عملکرد طبیعی در قسمتهایی از سیستم عصبی مرکزی مانند مخچه است که این نوع لرزش برای برخی در خانوادهها ایجاد میشود. محققان به طور قطع مطمئن نیستند چه عواملی باعث وقفه عصبی میشود و چگونه میتوان آن را متوقف کرد، همچنین در مورد اینکه آیا لرزش اساسی فرآیندی مخرب است یا خیر مشخص نیست. افرادی که دارای لرزش اساسی هستند لرزشهای مکرری را تجربه میکنند که هنگام حرکت نیز بدتر میشوند. لرزش قابل کنترل نیست و اغلب در دست ها، بازوها، سر و تارهای صوتی رخ میدهد.
برای مقایسه افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به طور معمول عضلات در حالت استراحت نیز میلرزند و هنگام استفاده از عضلات شاهد کاهش لرزش هستند، همچنین دستهای لرزان میتوانند به دلیل موارد زیر ایجاد شوند:
لرزش چیست و چرا اتفاق می افتد؟
لرزش یک اختلال حرکتی شایع به حساب می آید که انقباض عضلانی غیرارادی و ریتمیک باعث آن میشود. لرزش بیشتر در دستها دیده میشود، اما احتمال میرود در بازوها، سر، تارهای صوتی، تنه و پاها نیز رخ دهد. لرزش میتواند به صورت متناوب باشد یا هر چند وقت یک بار اتفاق بیفتد یا ثابت باشد. گاهی لرزش به خودی خود ایجاد میشود و برخی اوقات نشان دهنده وجود یک مشکل پیرامون سلامتی فرد است.
علت لرزش دست
به طور معمول مسائل مربوط به مغز به عنوان مسئول لرزش شناسایی میشوند. در برخی موارد علت بروز آن ناشناخته است، اما اغلب لرزش ناشی از شرایط عصبی، اختلالات حرکتی یا سایر مشکلات سلامتی است.
شرایط عصبی
برخی از شرایط عصبی که میتوانند باعث لرزش دست شوند عبارتند از:
ام اس
بسیاری از مبتلایان به ام اس تا حدی دچار لرزش میشوند، این امر اغلب هنگامی ایجاد میشود که بیماری به مناطقی از مسیر سیستم عصبی مرکزی آسیب برساند که حرکت را کنترل میکند.
سکته مغزی
سکته مغزی ایسکمیک زمانی رخ میدهد که لخته خون باعث انسداد شریان شود و از رسیدن خون به مغز جلوگیری کند. این عارضه میتواند باعث آسیب پایدار به مسیرهای عصبی و منجر به لرزش شود.
ضربه مغزی
آسیب دیدگی مغزی همچنین میتواند به اعصابی که در هماهنگی حرکت نقش دارند آسیب برساند. لرزش دست احتمال میرود هنگامی رخ دهد که صدمهای روی اعصاب خاصی تاثیر بگذارد.
پارکینسون
بیش از ۲۵ درصد از افراد مبتلا به پارکینسون دارای لرزش مربوط به عمل هستند، همچنین لرزش حین استراحت شایع تری در یک یا هر دو دست دارند. لرزش به طور معمول از یک طرف بدن شروع میشود و به احتمال زیاد به طرف دیگر بدن گسترش مییابد. لازم به ذکر است لرزش در دورههای استرس یا احساسات شدید بارزتر میشود.
اختلالات حرکتی
موارد زیر نمونهای از اختلالات حرکتی است که باعث لرزش دست میشود:
لرزش اساسی
این یکی از شایعترین اختلالات حرکتی است که علت آن هنوز ناشناخته است. لرزش به طور معمول دو طرف بدن را درگیر میکند، اما در اکثر مواقع در دست بیشتر دیده میشود. هنگامی که شخص در حال حرکت است، همچنین هنگام ایستادن به طور معمول رخ میدهد. ژنتیک معمولا مسئول نیمی از موارد لرزش اساسی است.
لرزش دیستونیک
در یک فرد مبتلا به دیستونی مغز پیامهای نادرستی ارسال میکند که در نتیجه آن عضلات بیش از حد فعال میشوند و در آنها حالتهای غیرطبیعی و حرکات نامطلوب پایدار ایجاد میشود. بزرگسالان جوان و افرادی که در سنین میانسالی هستند به احتمال زیاد دچار لرزش دیستونیک میشوند که میتواند در هر عضلهای ایجاد شود. موارد زیر نیز میتواند باعث بروز لرزش در دست شود:
- شرایط روانی مانند افسردگی یا اختلال استرس پس از سانحه
- اختلالات دژنراتیو ارثی مانند آتاکسی ارثی یا سندرم ایکس شکننده
- سوءمصرف یا ترک الکل
- مسمومیت با جیوه
- پرکاری تیروئید یا تیروئید پرکار
- نارسایی کبد یا کلیه
- اضطراب یا وحشت
همچنین برخی از داروها نیز میتوانند باعث بروز لرزش در دستها شوند، مانند:
- برخی از داروهای آسم
- آمفتامینها
- کافئین
- کورتیکواستروئیدها
- داروهایی که برای درمان برخی اختلالات روانپزشکی و عصبی استفاده میشود
پیشگیری از لرزش دست
اگر یک بیماری زمینهای مانند پرکاری تیروئید مسئول لرزش دست باشد به طور معمول وقتی فرد تحت درمان قرار میگیرد شرایط بهتر میشود. اگر لرزش یک عارضه جانبی باشد اغلب با تغییر دارو از بین میرود. موارد زیر نیز میتواند کمک کند:
- محدود کردن یا اجتناب از موادی که میتوانند باعث ایجاد لرزش شوند مانند کافئین و آمفتامین که لرزش فرد را کاهش ممی دهد یا از بین میبرد.
- فیزیوتراپی میتواند ضمن تقویت هماهنگی و تعادل، کنترل، عملکرد و قدرت عضلات را نیز بهبود بخشد. یک متخصص کاردرمانی میتواند به افراد مبتلا به لرزش برای ادامه فعالیتهای روزمره کمک کند.
- اگر اضطراب یا وحشت مسئول لرزش باشد احتمال میرود فرد از تمرین تکنیکهای آرام سازی مانند تمرینات تنفسی بهرهمند شود.
نکته پایانی
شایعترین علت لرزش دست، لرزش اساسی است. این اختلال عصبی به ویژه حین حرکت باعث تکانهای مکرر و کنترل نشده میشود. از دلایل دیگر لرزش دستها میتوان به اضطراب و تشنج اشاره کرد. در حالی که برای بیشتر موارد لرزش دست درمانی وجود ندارد، اما بسته به علت بروز آن داروهای تجویزی و تغییر سبک زندگی ممکن است موجب تسکین شوند.