بررسی نورونهای حرکتی با نوار عصب و عضله

نورون حرکتی نورونی است که بدن سلولی آن در قشر حرکتی، ساقه مغز یا طناب نخاعی قرار دارد و آکسون (فیبر) آن به نخاع و یا خارج از آن منتقل می شود تا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم اندام های مؤثر، عمدتا عضلات و غدد، را کنترل کند.

نوار عصب و عضله یک روش تشخیصی جهت بررسی سلامت اعصاب و عضلات است. کلینیک مغز و اعصاب دکتر بتول دادخواه با بهره گیری تجهیزات جدید و مدرن آماده خدمت رسانی به مراجعین محترم است.

نوار عصب عضله چه کاری انجام می‌دهد؟

بدن انسان از میلیونها نورون عصبی تشکیل شده است که وظیفه انتقال پیام را از عضلات به سمت مغز و باالعکس را به عهده دارند، وجود اختلال در هر کدام از این نورونها چه به لحاظ تخریب پوسته میلین، تخریب خود عصب و ایجاد اسکار، گیرکردن و له شدن عصب و امثال آن می تواند در انتقال پیام ها مشکل ایجاد کند و نمود این مشکلات از طریق علاتمی مانند:

• بی حسی دست و پا
• گزگز
• درد در عضلات و …

خواهد بود، تست نوار عصب و عضله می تواند این مشکلات را تشخیص داده و سپس بر اساس تشخیص دکتر متخصص مغز و اعصاب راههای درمان انتخاب شود.

تشخیص مشکلات عصبی با نوار عصب و عضله 

تست نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی، برای سنجش سلامت و عملکرد عصب و عضله انجام می‌شود. نمونه نوار عصب و عضله ، با قرار دادن الکترود روی عضله یا ناحیه مورد نظر آغاز می‌شود تا فعالیت‌های الکتریکی عضله درگیر، ثبت شود. زمانی که عصب به درستی کار نمی‌کند و وظایف خود را انجام نمی‌دهد، انتقال پیام دچار اختلال می‌شود. در این زمان یکی از راه‌های تست عصب و عضله، روش تشخیصی الکترود است که در آن شدت، سرعت و دیگر خصوصیات جریان الکتریکی که در عصب شما جریان دارد، ثبت می‌شود

نحوه انجام تست نوار عصب و عضله

در طول این تست الکترودهای صاف با فواصل زمانی روی عصبی که باید تحت آزمایش قرار بگیرد قرار می‌گیرند. یک جریان الکتریکی با شدت کم برای تحریک اعصاب وارد می‌شود. سرعت انتقال تکانه‌های الکتریکی از طریق اعصاب زمانی مشخص می‌شود که تصاویر تکانه‌های الکتریکی روی یک اسیلوسکوپ یا صفحه کامپیوتر نمایش داده شوند. اگر واکنش بسیار کندتر از سرعت طبیعی باشد، به معنای صدمه دیدن غلاف میلین است.

اگر واکنش عصبی به تحریک توسط جریان کاهش پیدا کند اما در هدایت، سرعت نسبتاً طبیعی داشته باشد، آسیب به اکسون عصب وارد شده است.به طور کلی در این آزمایش احساس ناراحتی اندکی وجود دارد زیرا محرک الکتریکی کوچک بوده و معمولاً توسط بیمار به کمترین میزان ممکن احساس می‌شود.

در طول نوار عصب و عضله سوزن ریزی که مستقیما به عضله وارد می شود فعالیتهای الکتریکی عضله را ثبت می کند و الکترودهایی که بر روی پوست قرار می گیرند سرعت و قدرت سیگنالها را ثبت می کنند.

نوار عصب و عضله دست

زمانی که دست شما مدام مورمور شده یا احساس خواب رفتن و گزگز کردن در دست‌تان دارید، برای بررسی علت و پیدا کردن دلیل آن، نوار عصب دست گرفته می‌شود.

به این ترتیب محل گیر افتادن عصب، ضعیف شدن عضلات دست، یا فشار دیسک گردن روی عصب از مواردی است که با این تست، تشخیص داده می‌شود. از شایع‌ترین بیماری‌هایی که با نوار عصب و عضله دست تشخیص داده می‌شود، سندروم تونل کارپ است.

در این بیماری، عصب در ناحیه مچ دست فرد تحت فشار است و در اثر آن، فرد در کف دست خود احساس درد و تورم می‌کند یا علائم خواب رفتگی در سه انگشت کناری خود دارد. در این زمان از نوار عصب و عضله استفاده می‌شود.

نوار عصب گردن 

در بیمارانی که دچار دیسک یا آرتروز گردن هستند، از روش تشخیص نوار عصب و عضله گردن استفاده می‌کنند.

نوار عصب کمر

در صورتی که در کمر یا لگن شما، عصبی درگیر آرتروز یا آسیب باشد، مثلا در اثر دیسک کمر، به عصب شما فشار آمده باشد، تشخیص دلیل بی حسی یا گزگز کردن پای شما، با نوار عصب و عضله انجام می‌شود.

نوار عصب و عضله چه چیزی را تشخیص می دهد؟

زمانی که بیماری‌ای داشته باشید که عصب شما را درگیر کرده باشد مثل نوروپاتی یا میوپاتی، نوار عصب و عضله برای تشخیص استفاده می‌شود. اغلب دردهای شدید پا و حتی درد زانو می‌تواند به علت تحت فشار قرار گرفتن اعصاب مربوط به ستون فقرات باشد.

همچنین برای تشخیص دلیل ضعف عضله پا، داغ یا سرد بودن مداوم کف پا، یا گیر کردن عصب در کف یا مچ پا، از نوار عصب عضله پا استفاده می‌شود.

نوار عصب و عضله برای تشخیص ام اس

برای تشخیص علت بی حسی در ناحیه دست یا بررسی علائم مربوط به ام اس، از نوار عصب و عضله استفاده می‌شود. این تست صرفا برای تشخیص مشکلات ایجاد شده در اثر ام اس کاربرد دارد و برای تشخیص ام اس به کار نمی‌رود.

نوار عصب و عضله چه عوارضی دارد؟

ولتاژ پالس های الکتریکی مورد استفاده در طول نوار عصب بسیار کم بوده و خطری برای بیمار ندارد و درد زیادی ایجاد نمی کند.در نوارعضله ، یک سوزن نازک بداخل عضله وارد می شود که با سوزن تزریقات بسیار متفاوت بوده و ناراحتی مختصری ایجاد می کند.

خطرات به وضعیت پزشکی خاص شما بستگی دارد، اگر دستگاه پیس میکر قلب دارید، به پزشک خود بگویید ، زیرا ممکن است اقدامات احتیاطی انجام شود.

تست نوار عصب عضله علاوه بر نشان دادن شدت آسیب، محل درگیری عصب را نیز نشان می‌دهد و کمک بسیاری به پزشک می‌کند تا به راحتی بتواند تصمیم بگیرد که بیمار طی عمل جراحی درمان شود یا با همان درمان‌های غیر جراحی برای بهبود بیمار تلاش کند.

چرا پزشک نوار و عصب و عضله می گیرد؟

پزشک شما ممکن است در مواقعی که علائم و نشانه هایی مبنی بر اختلال در عضله یا سلول های عصبی دارید، انجام نوار عصب و عضله را تجویز کند. برخی از این علائم عبارتند از:

• مورمور شدن
• بی حسی
• ضعف عضلانی
• درد یا گرفتگی عضلات
• درد در برخی اعضاء

در نوار عصب و عضله سوزنی، یک سوزن الکترودی به صورت مستقیم وارد عضله می شود تا تا فعالیت های الکتریکی در عضله را ثبت و ضبط کند. مطالعه هدایت عصبی که بخشی دیگر از نوار عصب و عضله است از الکترود هایی که بر روی پوست چسبانده می شوند (الکترود های سطحی) برای اندازه گیری سرعت و قدرت انتقال سیگنال ها بین دو نقطه استفاده می کند.

در نهایت نتایج تست نوار عصب و عضله می تواند اختلال عصبی، اختلال عملکرد عضله یا دیگر مشکلات مربوط به انتقال سیگنال از عصب به عضله را آشکار سازد.