زوال عقل جوانی در توصیف هر نوع زوال عقلی که در افراد زیر ۶۵ سال بروز کند، استفاده می شود. دمانس در افراد ۵۰، ۴۰ و حتی ۳۰ ساله تشخیص داده شده است و در برخی موارد به آن زوال عقل زودرس گفته می شود.

زوال عقل جوانی در بسیاری جهات شبیه به انواع دیگر زوال عقل است. معمولاً مشکلات مشابهی رخ می‌دهد، اما این بیماری می‌تواند تأثیر متفاوتی روی یک فرد جوان‌تر بگذارد، زیرا احتمال بیشتری دارد که به طور تمام وقت مشغول به کار باشد، یا در آستانه تشکیل خانواده باشد و اگر ازدواج کرده است، از نظر مالی مسئول خانواده باشند.

زوال عقل جوانی چه علائمی دارد؟

علائم زوال عقل بدون توجه به اینکه در چه سنی شروع می شوند مشابه هستند. علائم عبارتند از:

• از دست دادن حافظه که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند
• گیجی
• مشکل در انجام وظایف آشنا
• رفتار تکراری
• کناره گیری از دوستان و خانواده
• از دست دادن توانایی نقد، تحلیل و قضاوت کردن
• مشکلات کلامی
• تغییرات در رفتار

بسیاری از شرایط می توانند علائمی شبیه به زوال عقل ایجاد کنند، مانند:

• کمبود ویتامین و هورمون
• افسردگی
• داروها
• عفونت ها
• تومورهای مغزی.

انواع زوال عقل جوانی

انواع مختلفی از زوال عقل می تواند افراد جوان را تحت تاثیر قرار دهد. هر نوع علائم خاص خود را دارد و به دلیل نوع خاصی از تغییر در مغز ایجاد می شود. برخی از علل زوال عقل زودرس عبارتند از:

• بیماری آلزایمر (شایع ترین علت زوال عقل در جوانان)
• مشکلات جریان خون به مغز (به نام زوال عقل عروقی)
• زوال عقل پیشانی گیجگاهی (به نام زوال عقل فرونتومپورال)

بیماری هایی مانند بدن لوی، پارکینسون یا بیماری هانتینگتون، ام اس یا عفونت HIV نیز می تواند باعث زوال عقل در شروع جوانی باشد.

بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل زودرس است و ممکن است حدود ۱ نفر از هر ۳ فرد جوان مبتلا به زوال عقل را تحت تاثیر قرار دهد. با این حال، از هر ۳ فرد مسن مبتلا به زوال عقل، ۲ نفر به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. بیماری آلزایمر زمانی ایجاد می‌شود که پروتئین‌ها در مغز انباشته می‌شوند و ساختارهایی به نام «پلاک» را تشکیل می‌دهند. این امر باعث مرگ سلول های مغز می شود و بنابراین بر عملکردهای کنترل شده توسط مغز تأثیر می گذارد.

برای اکثر افراد مسن مبتلا به بیماری آلزایمر، اولین علامتی که متوجه می شوند احتمالاً از دست دادن حافظه است. با این حال، در افراد جوانتر مبتلا به آلزایمر، از دست دادن حافظه کمتر احتمال دارد که اولین علائم باشد.

بیماری آلزایمر آتیپیک

احتمال ابتلای افراد جوان تر به شکل غیر معمول بیماری آلزایمر بسیار بیشتر است. علائم به شکل خاصی که فرد دارد بستگی دارد:

• در آتروفی قشر خلفی (PCA) اولین علائم معمولاً مشکلات در درک اطلاعات بصری است، مانند تلاش برای خواندن یا قضاوت در فواصل.
• در آفازی لوگوپنیک، اولین علائم معمولاً مشکلات زبانی است، مانند مشکلات در یافتن کلمه مناسب یا مکث های طولانی هنگام صحبت کردن.
• در بیماری آلزایمر رفتاری، اولین علائم معمولاً مشکلات در برنامه ریزی و تصمیم گیری و رفتار به روش های نامناسب اجتماعی است.

از هر ۳ فرد جوان مبتلا به آلزایمر، ۱ نفر دارای یکی از این اشکال است، اما از هر ۲۰ فرد مسن مبتلا به آلزایمر، تنها یک نفر دارای فرم غیر معمول است. برای اطلاعات بیشتر به انواع نادر زوال عقل مراجعه کنید.

بیماری آلزایمر خانوادگی

بیماری آلزایمر خانوادگی شکل بسیار نادری از بیماری آلزایمر است. علت آن جهش های ژنتیکی (تغییرات در ژن ها) است که در خانواده ها وجود دارد.

۵۰ درصد خطر انتقال جهش خانوادگی آلزایمر توسط والدین به فرزندانشان وجود دارد. افراد مبتلا به این عارضه معمولاً دارای سابقه خانوادگی قوی از این بیماری هستند و طیف وسیعی از اعضای خانواده را که در سنین مشابه به همراه یکی از والدینشان مبتلا شده اند، می شناسند.

علائم بیماری آلزایمر خانوادگی معمولاً در سنین ۳۰، ۴۰ یا ۵۰ سالگی شروع می شود. هرچه علائم زودتر شروع شود، احتمال ژنتیکی بودن بیماری بیشتر می شود. بیماری آلزایمر خانوادگی بسیار نادر است و احتمالاً کمتر از یک نفر از هر ۱۰۰ نفر مبتلا به آلزایمر است.

اختلالات یادگیری و زوال عقل

افراد مبتلا به سندرم داون و سایر ناتوانی های یادگیری در جوانی بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل هستند. دمانس در افراد مبتلا به سندرم داون معمولاً ناشی از بیماری آلزایمر است، اما نه همیشه.

دلایلی که افراد مبتلا به سندرم داون در معرض خطر ابتلا به بیماری آلزایمر هستند به خوبی شناخته نشده است. تصور می شود که به دلیل کروموزوم ۲۱ باشد که اکثر افراد مبتلا به سندرم داون یک نسخه اضافی از آن دارند. این منجر به توسعه بیش از حد یک پروتئین (پروتئین پیش ساز آمیلوئید) می شود که پلاک هایی را روی مغز تشکیل می دهد. این پلاک ها از ویژگی های بیماری آلزایمر هستند. تقریباً همه افراد مبتلا به سندرم داون در حدود ۴۰ سالگی تغییراتی در لوب پیشانی مغز خود دارند. با این حال، همه علائم زوال عقل را بروز نمی دهند

زوال عقل فرونتوتمپورال (FTD)

یک اختلال زودرس است که اکثراً قبل از سن ۶۵ سالگی رخ می‌دهد، اما می‌تواند زودتر نیز شروع شود، اما در ۲۰–۲۵٪ موارد شروع دیررس دارد. FTD شایع‌ترین زوال عقل است که می تواند به صورت زودرس ظاهر شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

هرکسی که مشکوک به زوال عقل جوانی است باید به پزشک مراجعه کند. تشخیص زودهنگام مهم است زیرا امکان برنامه ریزی اولیه برای درمان را فراهم می کند.

زوال عقل جوانی چگونه تشخیص داده می شود؟

تشخیص زوال عقل جوانی می تواند دشوار باشد، عمدتاً به این دلیل که فرد مبتلا خیلی جوان به نظر می رسد. تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• یک تاریخچه پزشکی دقیق
• یک معاینه فیزیکی و عصبی کامل
• تست های پاتولوژی
• تصویربرداری از مغز
• یک ارزیابی روانپزشکی
• ارزیابی عصب روانشناختی (این کارکردهای شناختی مانند حافظه، استدلال و درک مطلب را آزمایش می کند)

پس از تشخیص زوال عقل جوانی چه باید کرد؟

اگر تشخیص داده شد که مبتلا به زوال عقل در سنین پایین‌تر هستید، مهم است که تصمیمات مهمی بگیرید تا زمانی که هنوز از نظر قانونی صلاحیت امضای هر سندی را دارید. چیزهایی که باید در مورد آنها فکر کنید عبارتند از:

• برنامه ریزی برای آینده
• داشتن امضای مشترک در کلیه حساب های مالی
• تنظیم زمان و نحوه دسترسی به امور مالی خود
• صحبت با یک مشاور مالی
• تنظیم بیمه بازنشستگی، سلامت و درآمد

اگر تشخیص داده شد که زوال عقل دارید، حتما نیاز است که یک فرد مورد اعتماد را برای مدیریت امور خود در آینده معرفی کنید.